راهنمای کامل دریافت دیه بعد از تصادف و نکاتی که باید بدانید

یکی از نگرانی‌های اصلی راننده‌ها، تصادف و آسیب‌های جانی و مالی بعد از آن است. اگر خدای نکرده چنین اتفاقی بیفتد، راننده مقصر باید هزینه‌ها مالی، بیمارستانی و دیه افراد آسیب‌دیده را پرداخت کند. به همین دلیل داشتن بیمه شخص ثالث برای تمام ماشین‌ها اجباری است تا در این شرایط، بیمه برای پرداخت خسارت‌های جانی مانند نقص عضو یا فوت به کمکشان بیاید. با ما همراه باشید تا مراحل دریافت دیه تصادف و مدارک لازم برای گرفتن دیه از بیمه شخص ثالث را به شما بگوییم.

اولین قدم برای دریافت دیه تصادف چیست؟

اگر تصادف با ماشین یا تصادف با عابر پیاده باعث نقص عضو، مرگ افراد یا خسارت‌های سنگین مالی به ماشین مقابل یا اموال و دارایی‌های دیگران شود، باید پیش‌ از هر چیزی با افسر راهنمایی و رانندگی تماس گرفته شود. افسر بعد از بررسی حادثه،‌ مقصر را مشخص می‌کند و کروکی می‌کشد. در خسارت‌های مالی بیشتر از ۱۶ میلیون تومان و خسارت‌های جانی داشتن کروکی ضروری است.

حواستان باشد اگر کسی در تصادف آسیب دید، باید همزمان با گزارش تصادف به پلیس ۱۱۰ با اورژانس (شماره ۱۱۵) هم تماس گرفته‌ شود. این کار می‌تواند جان افراد را نجات دهد. بعد از انتقال مصدوم به بیمارستان باید خودروی مقصر هم برای تشکیل پرونده در کلانتری به پارکینگ پلیس منتقل شود.

بعد از دریافت کروکی از پلیس راهنمایی و رانندگی باید برای استفاده از بیمه شخص ثالث راننده مقصر، پرونده تشکیل شود. در این مرحله باید افراد زیان‌دیده کد یکتای بیمه‌نامه شخص ثالث و مدارک راننده مقصر را بگیرند. برای این کار باید درخواست اصالت بیمه‌نامه از کلانتری گرفته شود. در نهایت برای پرداخت خسارت بیمه شخص ثالث، پرونده برای صدور حکم و تعیین قطعی میزان دیه در دادسرا به جریان می‌افتد و می‌توان از طریق سامانه ثنا از تاریخ‌های بررسی و تصمیمات گرفته‌شده در دادگاه اطلاع پیدا کرد.

دیه تصادف به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

همه افرادی که در یک تصادف دچار زیان می‌شوند، مشمول بیمه تصادفات هستند. عابرین پیاده حتی اگر در حادثه رخ داده مقصر باشند، باز هم می‌توانند دیه دریافت کنند. راننده و سرنشینان خودروی زیان‌دیده در تصادف هم به طور حتم مشمول دریافت دیه هستند و از محل بیمه شخص ثالث راننده مقصر، خسارت خود را دریافت می‌کنند. یکی دیگر از کسانی که در تصادف می‌تواند دیه بگیرد، سرنشین وسیله نقلیه مقصر است.

در گذشته و در قانون‌های قبلی فقط خسارت فوت یا نقص عضو راننده مقصر تحت پوشش بیمه بود. اما از سال ۱۴۰۱ و بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث علاوه بر اینها، خسارت‌های جانی وارد شده به راننده مقصر را مانند هزینه‌های پزشکی و دیه جراحت هم تحت پوشش قرار می‌دهد.

گرفتن دیه تصادف چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان دریافت دیه پس از رای نهایی دادگاه ۱۵ روز است. اما می‌تواند بسته به شرایط شرکت بیمه شما مدت زمان آن متفاوت باشد. برخی از شرکت‌های بیمه ۲ تا ۳ ماه و بعضی ۱ سال پس از ابلاغ حکم دیه اقدام به پرداخت آن می‌کنند. علاوه بر نقشی که شرکت‌های بیمه در تعیین زمان پرداخت بیمه دارند، اینکه در چه شهر و استانی اقدام به دریافت دیه تصادف خود می‌کنید هم ممکن است تاثیرگذار باشد.

آیا دیه تصادف به روز حساب می‌شود؟

به صورت کلی و با توجه به ماده ۱۳ قانون بیمه اجباری، دیه همیشه باتوجه‌به نرخ روز محاسبه می‌شود. این موضوع در ماده ۴۹۰ قانون مجازات اسلامی هم بیان شده است:

مراحل قانونی دریافت دیه تصادف

برای دریافت دیه پس از تصادف باید با در دست داشتن مدارک لازم به دادسرا مراجعه و اظهارات خود را ثبت کنید. دادسرا برای تکمیل پرونده و تشخیص درستی اظهارات، مجروحان حادثه را به پزشک قانونی ارجاع می‌دهد. پزشکی قانونی برای آسیب‌دیده‌ها طول درمان صادر می‌کند و پس از پایان آن نظر خود را اعلام می‌کند. پس از کامل شدن همه گزارش‌ها، پرونده به دادگاه ارجاع داده می‌‌شود. دادگاه با بررسی مدارک در حضور مقصر، زیان‌دیده و نماینده شرکت بیمه رای خود را اعلام می‌کند. درصورتی‌که هر یک از طرفین به رای دادگاه اعتراضی داشته باشند، می‌توانند اعلام کنند تا رای در دادگاه تجدید نظر بررسی شود و حکم نهایی صادر شود.

مراحل گرفتن دیه بعد از رای دادگاه

پس از تعیین حکم و صدور رای دادگاه، اگر هیچ‌کدام از دو طرف اعتراضی به مقدار دیه تعیین شده نداشته باشند، باید برگه رای دادگاه تحویل شرکت بیمه داده شود. مدارک را کارشناسان شرکت بیمه به‌طور کامل بررسی می‌کنند و پس از تایید، دیه اعلام شده به صورت کامل به فرد آسیب‌دیده پرداخت خواهد شد.

براساس قانون پرداخت دیه در تصادف‌ها، شرکت‌های بیمه برای خدمت‌رسانی بهتر به فرد آسیب‌دیده، دست‌کم ۵۰ درصد از میزان دیه را به فرد زیان‌دیده یا صدمه‌دیده پرداخت می‌کنند و مابقی مبلغ هم بعد از صدور نتیجه دادگاه پرداخت می‌شود. درمورد تصادفات منجر به‌فوت، باتوجه‌به اینکه میزان دیه قطعی هر سال از سوی قوه قضاییه مشخص می‌شود، شرکت‌های بیمه می‌توانند با طرفین حادثه و به صورت توافقی برای پرداخت مبلغ مشخص‌شده توافق کنند و نیازی به رای مراجع قضایی و انتظامی نداشته باشند.

مراحل گرفتن دیه تصادف جرحی

تصادفات جرحی به حوادثی گفته می‌شود که افراد حاضر در تصادف آسیب جسمی دیده باشند. مراحل دریافت دیه در این تصادف مانند مراحل گفته شده در بالا است. در مورد این تصادفات باید این نکته را به خاطر بسپارید که حتما کروکی تصادف را از مامور راهنمایی و رانندگی حاضر در صحنه دریافت کنید.

مراحل گرفتن دیه تصادف فوتی

تصادفات منجر به فوت داری ۲ جنبه عمومی و خصوصی است. برای جنبه عمومی این جرم بسته به شرایط راننده مقصر مجازات حبس یا جزای نقدی در نظر گرفته می‌شود و پرداخت دیه به ورثه و اولیا دم فرد فوت‌شده مجازات خصوصی این جرم است. برای گرفتن دیه تصادفات فوتی مراحلی مانند معایه جسد در پزشکی قانونی، گزارشات مقامات انتظامی و اوراق بازجویی، رای دادگاه، انجام انحصار وراثت و … باید انجام شود.

مراحل دریافت دیه در تصادف ۵۰/ ۵۰

ادعای بیمه دیه ۵۰/۵۰ در تصادفات زمانی مطرح می‌شود که پلیس یا کارشناس بیمه تشخیص می‌دهد مسئولیت یا تقصیر تصادف به‌طور مساوی بین رانندگان تقسیم شده است. دراین‌صورت ارزش کلی دیه آسیب‌های واردشده به‌صورت کامل محاسبه می‌شود، اما فرد زیان‌دیده فقط ۵۰ درصد از این مبلغ را از شرکت بیمه طرف مقابل دریافت می‌کند. البته ۵۰ درصد مابقی دیه به خصوص در مورد موارد منجر به فوت، از طرف صندوق تامین خسارت‌های بدنی قابل جبران است.

مراحل گرفتن دیه ضرب و جرح بعد از رای دادگاه

برای گرفتن دیه آسیب ناشی از ضرب‌و‌جرح ابتدا باید شکایت‌نامه‌ای بنویسید و در آن به‌روشنی درخواست دیه را اعلام کنید. سپس این متن شکایت را در یکی از دفاتر قضایی به‌صورت رسمی ثبت کنید. البته برای ثبت رسمی شکایت خود باید با کلانتری محلی که در آن مورد ضرب‌وجرح قرار گرفتید، مراجعه کنید یا اگر آثار ضرب‌وجرح مثل کبودی، تورم و پارگی در بدن شما پیداست، به پزشکی قاونی مراجعه کنید. این آسیب‌ها را باید پزشک معتمد نهاد قضایی ثبت کند. درنهایت پس از ارسال پرونده شکایت شما به دادسرا، قاضی بر اساس نظر پزشکی قانونی درباره میزان دیه‌ای که باید به شما پرداخت شود، تصمیم‌گیری و رای نهایی را صادر می‌کند.

نکته مهم: اگر پزشکی قانونی نتواند به‌دلیل نوع و حجم زیاد جراحت میزان آن را تعیین کند، پزشک مربوطه دستور معاینه مجدد در زمان مناسب را می‌دهد.

مدارک لازم برای گرفتن خسارت از شرکت بیمه

اگر تصادفی تنها منجر به خسارت مالی شود و فردی در آن آسیب جسمی نبیند، برای دریافت خسارت مالی تصادف از بیمه‌نامه داشتن مدارک زیر ضروری است:

برای تشکیل پرونده خسارت جانی و پرداخت دیه صدمات جسمی در تصادفات یا دیه تصادف منجر به مرگ هم مدارک زیر لازم است:

مدت زمان رای دادگاه برای دیه چقدر است؟

به‌طور کلی معمولا صدور رای نهایی در مورد دیه خسارت‌های تصادفات یک هفته پس از آخرین جلسه دادگاه است. اگر هیچ‌کدام از طرفین نسبت به این رای اعتراضی نداشته باشند، پس از مهلت ۳۰ روزه برای ثبت اعتراض احتمالی، این رای قابل اجرا خواهد بود. البته تا زمانی که پزشکی قانونی به شما تاریخ مراجعه بعدی می‌دهد، امکان دریافت دیه کامل را ندارید؛ چون باید برای پزشکی قانونی و دادگاه مشخص شود بهبود آسیب‌های شما بدون برجای‌گذاشتن عیب بوده یا رد و نشانی از آسیب‌ها در بدن شما باقی‌مانده است.

مدت زمان پرداخت دیه تصادف توسط دادگستری

قانون مدت پرداخت دیه از سوی دادگستری برای جرائم شبه‌عمد مثل تصادفات را ۳ سال قمری درنظر می‌گیرد؛ یعنی باید طی مدت دوسال دیه به‌صورت کامل پرداخت شود. همین قانون می‌گوید که نصف دیه باید حتما در سال اول و نصف دیگر آن در سال دوم پرداخت شود.

در بیمه نامه ثالث تا چند دیه تحت پوشش است؟

باتوجه‌به اطلاعات درج‌شده روی کارت ماشین، تعداد نفرات تحت پوشش بیمه شخص ثالث در تصادفات رانندگی تعیین می‌شود. بنابراین در زمان خرید بیمه حتما به این موضوع توجه کنید. اگر خسارت جانی حادثه بیشتر از تعداد افراد معین شده باشد، شرکت بیمه تعهدی در قبال پرداخت غرامت فوت، نقص عضو و بستری شدن در بیمارستان ندارد. شرکت بیمه میزان خسارت جانی را به تعداد سرنشینان خودروی زیان‌دیده پرداخت خواهد کرد. اگر در تصادف تعداد تلفات و زیاندیدگان جریان تصادف بیشتر از تعداد سرنشینان هر خودرو باشد، صندوق تامین خسارات جانی بیمه مرکزی این خسارت جانی را پرداخت خواهد کرد.

بیمه چقدر زمان داره که دیه رو پرداخت کنه؟

بعد از اعلام حکم به شرکت‌ بیمه، این شرکت باید برای پرداخت مبلغ اعلام شده تا حداکثر ۲۰ روز بعد از رای نهایی اقدام کند و مبلغ مشخص‌شده را به شماره‌حسابی که دادگستری اعلام نموده واریز کند. مبلغ دیه در اجرای احکام دادگستری به‌نرخ روز محاسبه می‌شود، اما دریافت دیه تصادف همزمان با تحویل حکم دادگاه است که شاید تا ۴ ماه هم طول بکشد. طبعا این افزایش نرخ دیه بر عهده مقصر خواهد بود.

اگر رای نهایی اعلام شود و از این مدت زمان پرداخت دیه تصادف بگذرد، جریمه پرداخت نکردن دیه هم به مبلغ دیه اضافه می‌شود و به ازای هر روز دیرکرد، معادل نیم در هزار دیه به مبلغ تعیین‌شده از سوی دادگاه اضافه می‌شود. بیمه‌های مثل ایران، سامان، پاسارگاد، پارسیان و ملت واقعا در پرداخت دیه تصادفات خوش‌حساب هستند و بار اضافه جریمه بیمه را روی دوش شما نمی‌گذارند.

شاید بپرسید چرا بيمه ديه را به حساب دادگاه واريز می‌کند؟ دادگاه این پول را به حساب فرد زیان‌دیده واریز می‌کند. کافی‌ است تا زیان‌دیده برای دریافت دیه تصادف به اجرای احکام مراجعه و شماره حساب (ترجیحا بانک ملی) اعلام کند تا طی دو تا سه روز، مبلغ به‌ حسابش واریز شود.

بیمه شخص ثالث اجباری، راهکاری برای جبران خسارات و دیه تصادف

فکر کنید که فردی در سانحه‌ رانندگی فوت کند یا مجروح شود. طبق قانون، جبران خسارت و پرداخت دیه به شخص آسیب‌دیده به عهده راننده خودرو مقصر است. اگر راننده توان مالی پرداخت آن را نداشته باشد هم برای خانواده آسیب‌دیده هم راننده مقصر مشکلاتی به وجود می‌آید. به همین دلیل خرید بیمه شخص ثالث برای همه وسایل نقلیه موتوری اجباری اعلام شده است تا افراد بابت جبران این خسارت در هر شرایطی اطمینان لازم را داشته باشند. اگر بیمه شخص ثالث ندارید یا از سر رسید تمدید آن گذشته است، بهتر است که همین حالا با مراجعه به وبسایت ازکی و صفحه بیمه شخص ثالث در کمترین زمان و با شرایطی خاص برای خودروتان بیمه شخص ثالث بخرید.

سوالات متداول