دیه ضربه مغزی در تصادف، بیمه چقدر از خسارت را پرداخت میکند؟
در تصادفات رانندگی ممکن است یکی یا هر دو طرف آسیبهای جدی ببینند. ضربه به سر (ضربه مغزی) یکی از مواردی است که بسیار نگرانکننده خواهد بود. ضرباتی که به جمجمه وارد میشود، آثار زیادی خواهد داشت؛ چون مغز فرمانده بدن است. بارها شنیدهاید که ضربه مغزی باعث فلج شدن، از دست دادن قدرت تکلم و فراموشی شده است. بنابراین دیه خونریزی مغزی در قانون مجازات اسلامی بحثی مهم خواهد بود. در این مقاله از بلاگ ازکی به بررسی انواع دیه ضربه مغزی و شرایط تعیین آن میپردازیم.
انواع خونریزی و دیه خونریزی مغزی
ضربه واردشده به سر میتواند علاوهبر کبودی، تورم یا شکستگی، باعث ضربه مغزی شود. ضربه مغزی ضایعهای شدید است و میتواند شدت و ضعف متفاوتی داشته باشد. خونریزی مغزی یا درون جمجمهای که در اثر ضربه بوجود آمده است، باتوجهبه محل ضربه و پردههای درون جمجمهای به ۴ دسته زیر تقسیم میشود.
- هماتوم اپیدورال: خونریزی اپیدورال درست زیر جمجمه رخ میدهد. از دلایل اصلی این نوع خونریزی مغزی، ضربه مستقیم به سر است.
- خونریزی زیر عنکبوتیه یا ساب آراکنوئید: این نوع خونریزی در صورت ناهنجاری در شریان وریدی و در فضا زیر عنکبوتیکه مغز رخ میدهد. ریشه این نوع خونریزی مغزی را میتوان بیشتر در وراثت و سابقه خانوادگی یافت.
- هماتوم ساب دورال: خونریزی ساب دورال به نسبت خونریزی اپیدورال، مزمنتر است و درون لایه مننژی سخت شامه رخ میدهد. این خونریزی حتی ممکن است بر اثر حرکت سریع سر به جلو یا توقف ناگهانی سر هم رخ دهد.
- خونریزی داخل مغزی و داخل بطنی: اگر خونریزی در ماده مغزی رخ دهد، همراه با سکته مغزی خواهد بود.
با توجه به توضیحات بالا، هماتوم اپیدورال و خونریزی داخل مغزی در اثر ضربه به سر رخ میدهد و بنابراین میتوان برای دیه خونریزی ایپدورال مغزی اقدام کرد.
دیه خونریزی مغزی چطور محاسبه میشود؟
در صورتی که فردی در اثر حادثه دچار ضربه مغزی شود، باید به پزشکی قانونی مراجعه کند. پزشکی قانونی پس از انجام معاینات دقیق، ضربه واردشده را با یکی از موارد دیه هاشمه، دیه منقله، دیه مامومه، دیه دامغه و … مطابقت میدهد.
در قانون مجازات اسلامی، هیچ نوع دیهای با عنوان دیه خونریزی مغزی یا دیه ضربه مغزی نیامده است. در چنین شرایطی دیه ضربه به سر در تصادف با عناوین کاملا متفاوتی بیان میشود؛ بهعنوان مثال دیه لخته خون در مغز یا دیه خونریزی عنکبوتیه مغزی میزان مشخصی در قانون مجازات اسلامی ندارد.
پزشکی قانونی باتوجهبه شواهد موجود، آسیب واردشده به سر را با یکی از حالاتی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم، مطابقت خواهد داد. در چنین شرایطی قاضی دادگاه با استناد به گزارشات پزشکی قانونی (بر اساس شدت، نوع و عمق آسیب) دیه و ارش را تعیین خواهد کرد.
محاسبه میزان خونریزی مغزی یک کار بالینی است، بنابراین میزان خونریزی و محدوده آن باید توسط پزشک بررسی شود. خونریزی مغزی در شرایطی بوجود میآید که ضرباتی به جمجمه وارد شده باشد. برای این ضربات، دیه بالایی در نظر گرفته میشود اما برای خونریزی مغزی معمولا دیه پایینی لحاظ خواهد شد.
دیه ضربه به سر در تصادف
در تصادفات رانندگی یا هر حادثه ناگوار دیگری که ضربه سنگینی به جمجمه وارد میشود، این ضربه علاوهبر کبودی و تورم، میتواند به شکستگی و ضربه مغزی منجر شود. دیه خونریزی مغزی در تصادف بر اساس موارد مختلفی تعیین میشود. در برخی از تصادفات به دلیل ضربه به سر خونریزی مغزی رخ میدهد، اما این ضربه موجب شکستگی جمجمه نمیشود. در چنین شرایطی، نرخ دیه متفاوت خواهد بود. دیه ضربه به سر در سال ۱۴۰۱ که به خونریزی مغزی منجر میشود، بر اساس میزان شدت و وسعت آن متفاوت است.
ماده قانونی ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، دیه آسیبهای واردشده به سر را مشخص کرده است. بنابراین دیه خونریزی نسج مغزی، دیه کوفتگی نسج مغزی، دیه لخته خون در مغز و دیه ضربه مغزی خفیف هم بر اساس گزارش پزشکی قانونی و رای قاضی طبق بندهای این ماده قانونی تعیین خواهند شد. دیه ضربه مغزی بهعنوان یک خسارت جانی تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار دارد.
دیه خونریزی مغزی بدون شکستگی استخوان جمجمه
همان طور که اشاره شد، در قانون مجازات اسلامی موردی با نام دیه خونریزی مغزی بدون شکستگی عنوان نشده است. در چنین شرایطی دیه ضربه به سر بدون شکستگی جمجمه میتواند شامل دیه ضربه به سر در حالت تورم، دیه ضربه به سر در حالت کبودی یا دیه ضربه به سر در حالت جراحت باشد.
دیه حارصه
اگر ضربه به سر باعث ایجاد خراش در پوست شود و این خراش با خونریزی همراه نباشد، دیه حارصه بوده و معادل یک صدم دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه دامیه
اگر ضربه به سر باعث ایجاد جراحتی شود که اندکی وارد گوشت شده و با جریان خون زیاد یا کم همراه باشد، دیه دامیه بوده و معادل دو صدم دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه متلاحمه
اگر ضربه به سر باعث ایجاد بریدگی عمیق شده باشد اما به پوست نازک روی استخوان نرسد، دیه متلاحمه بوده و معادل سه صدم دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه سمحاق
اگر ضربه به سر باعث ایجاد جراحتی شود که به پوست نازک استخوان برسد، دیه سمحاق بوده که معادل چهار صدم دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه موضحه
اگر ضربه به سر پوست نازک روی جمجمه را کنار زده و استخوان آشکار شده باشد، دیه موضحه بوده که معادل پنج صدم دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه شکستگی جمجمه و خونریزی مغزی
دیه شکستگی جمجمه و خونریزی مغزی با توجه به نظر قاضی دادگاه و نتایج پزشکی قانونی تعیین میشود. ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی در مورد دیه شکستگی جمجمه و انواع دیگر آسیبهای وارده تعیین تکلیف کرده است. توجه داشته باشید که در صورت شکستگی جمجمه، علاوهبر آسیبهای واردشده مانند دیه بریدگی و خراش و غیره، دیه دیگری هم دریافت خواهد شد؛ بهعنوان مثال اگر ضربه به سر جراحتی ایجاد نکند و فقط منجر به شکستگی جمجمه شود، دیه آن ده صدم دیه کامل انسان خواهد بود. موارد دیگر در ادامه بررسی میشوند.
طبق ماده قانونی ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، دیه ضربه به سر با شکستگی بهصورت زیر تعریف میشود:
دیه هاشمه
دیه هاشمه به مفهوم دیه برای ضربهای به سر است که به شکستگی استخوان جمجمه منجر میشود. در چنین شرایطی دیه شکستگی جمجمه و خونریزی مغزی، برابر با ۱۰ درصد دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه مامومه
دیه مامومه به معنی وارد آمدن ضربهای به سر است که به کیسه مغز فرد میرسد. در چنین شرایطی دیه ۱۵ درصد دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه منقله
دیه منقله به مفهوم ایجاد جراحتی در اثر ضربه است که در آن درمان فرد فقط با جابهجا کردن استخوان سر میسر خواهد بود. مقدار این دیه ۱۵ درصد دیه کامل انسان خواهد بود.
دیه دامغه
دیه دامغه به مفهوم ایجاد جراحتی به سر است که کیسه مغز را هم پاره کرده است. در چنین شرایطی علاوهبر دیه مامومه، ارش جراحت کیسه مغز هم دریافت خواهد شد.
دیه ضربه مغزی و کما
طبقه ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، اگر ضربه به سر باعث بیهوش شدن و به کما رفتن فردی شده و فرد فوت شود، دیه ضربه مغزی، کما و مرگ به علت آن، شامل دیه کامل انسان خواهد بود. اما اگر پس از کما فرد هوشیاری خود را بهدست آورد، مقصر باید به میزانی که بیمار در کما بوده، ارش پرداخت کند.
اگر ضربه مغزی و کما باعث ایجاد آسیبهای دیگری مانند فراموشی، مشکل در قدرت تکلم یا قدرت حافظه شود، باید دیه یا ارش بهصورت جداگانه پرداخت شود. در این شرایط، میزان دیه ضربه مغزی و کما طبق قانون مشخص میشود و میزان آسیبهای جانبی روی مبلغ دیه تاثیر دارند.
دیه ضربه به سر و کبودی
طبق ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی، دیه کبودی صورت معادل ۳ هزارم دیه کامل انسان است. در این ماده قانونی آمده که میزان دیه سایر اعضای بدن، کمتر از دیه کبودی صورت است. بنابراین در صورت کبودی کمتر، مقدار دیه یک و نیم هزارم دیه کامل انسان خواهد بود. البته مبلغ دیه بر اساس اینکه کبودی در کدام قسمت از اعضای بدن رخ داده باشد و چه میزان نمایان باشد، متفاوت خواهد بود.
طبق این ماده قانونی، به ضربه سر و کبودی ارش تعلق میگیرد. ارش کبودی سر در واقع دیهای است که قاضی دادگاه بر اساس مقدار و وسعت آسیب واردشده مبلغ آن را مشخص خواهد کرد. پوششهای بیمه شخص ثالث تاثیر زیادی در میزان غرامت پرداختی توسط شرکت بیمهگر دارد. پیشنهاد میکنیم
دیه ضربه به سر و تورم
بر اساس ماده ۷۱۵ قانون مجازات اسلامی، صدمهای که موجب تورم سر، صورت یا بدن شود، ارش خواهد داشت. اگر این ضربه علاوهبر تورم باعث تغییر رنگ در پوست (کبودی) شود، دیه و ارش کبودی نیز به آن اضافه میشود. میزان ارش در حالت تورم سر را قاضی دادگاه و بر اساس میزان آسیب واردشده طبق گزارش پزشکی قانونی تعیین خواهد کرد.
دیه ضربه به سر و بخیه
دیه ضربه به سر و بخیه باتوجهبه نوع جراحت و عمق آن، از یک صدم دیه کامل انسان (دیه حارصه) شروع و حداکثر تا یک سوم دیه کامل به همراه ارش در جراحت دامغه خواهد بود.
دیه ضربه مغزی خفیف چقدر است؟
در گذشته علائم ظاهری برای اثبات جرم ضربوشتم ضروری بود. اما با تغییراتی که در قانون صورت گرفته، اگر ضربوشتم منجر به بروز علائم ظاهری نشده باشد، حکم آن حبس، دیه و شلاق خواهد بود. مقدار دیه در این موارد متغیر است و به نوع و شدت آسیب بستگی دارد.
در پاسخ به این سوال که دیه ضربه مغزی خفیف چقدر است، باید گفت که میزان دیه بر اساس شدت و ضعف آسیب و عمق آن تعیین میشود. بنابراین پاسخ مشخصی برای این سوال وجود ندارد، چون شدت و ضعف آسیب در هر فرد متفاوت خواهد بود.
مبلغ دیه خونریزی مغزی سال 1402 چقدر است؟
دیه سال 1402 توسط قوه قضاییه مشخص خواهد شد. دیه کامل انسان در میزان پوششها و سقف جبران خسارات بیمه شخص ثالث تاثیرگذار است. بنابراین مبلغ دیه خونریزی مغزی در سال 1402 با توجه به میزان دیه تعیین شده توسط قوه قضاییه و نوع، شدت و وسعت آسیب وارده، مشخص میشود.
پوشش و تعهدات بیمه شخص ثالث برای دیه خونریزی مغزی و ضربه مغزی
بیمه شخص ثالث، هر گونه خسارات جانی وارده به شخص ثالث در حادثه رانندگی را جبران میکند. میزان پوشش مالی بیمه شخص ثالث، دیه یا ارش شخص ثالث آسیبدیده در حادثه رانندگی را بر اساس نوع صدمه و شدت آن پرداخت خواهد کرد. بنابراین این نوع بیمه، دیه خونریزی مغزی و ضربه به سر را هم جبران میکند. باتوجهبه اینکه ضربه مغزی در حادثه رانندگی محتمل و دریافت بیمه شخص ثالث اجباری است، راننده مقصر میتواند از پوششهای این بیمه برای جبران خسارات واردشده به فرد آسیبدیده استفاده کند.
سوالات متداول
دیه ضربه مغزی خفیف با توجه به معاینات پزشکی قانونی (عمق، شدت و ضعف آسیب وارده) و نظر قاضی پرونده متفاوت خواهد بود.
دیه سال 1402 هنوز تعیین نشده است، بنابراین نمیتوان مبلغ آن را برای انواع ضربات مغزی و آثار آن تعیین کرد.
سقف تعهدات بیمه شخص ثالث برای ضربه مغزی بستگی به نوع پوششهای دریافت شده توسط بیمهگذار دارد.
ضربه مغزی یک خسارت جانی است و طبق قانون، بیمهگر موظف به پرداخت غرامت خواهد بود.
دیه ضربه به سر در تصادف باتوجهبه نوع آسیب و شدت و ضعف آن طبق گزارشات پزشکی قانونی و ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی تعیین میشود.