راهنمای جامع مالیات نقل و انتقال خودرو برای فروشنده و خریدار ماشین

پیش از وضع قوانین مالیاتی جدید، افراد زیادی درگیر مسائل مالیاتی نبودند و از اینکه به چه چیزهایی مالیات تعلق می‌گیرد اطلاع زیادی نداشتند؛ اما حالا وضعیت تغییر کرده است و مالیات به عنوان یکی از منابع کسب درآمد دولت شناخته می‌شود و علاوه بر حقوق کارمندان، به هر کالایی تعلق می‌گیرد که خرید و فروش می‌شود.
خودرو هم یکی از این کالاها است!
تا چند وقت پیش تنها کاری که خریدار و فروشنده باید برای خرید و فروش خودرو انجام می‌دادند، رفتن به یک دفترخانه به همراه مدارک و برگه عدم خلافی خودرو بود. در آنجا مراحل تنظیم سند و پرداخت هزینه نقل و انتقال خودرو انجام می‌شد و پس از آن نوبت به تعویض پلاک می‌رسید. اما از فروردین ۱۴۰۱ شرایط فرق کرد و فروشندگان خودروها ملزم به پرداخت مالیات شدند. اما مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۲ چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ در این مقاله قصد پاسخ دادن به این سوالات را داریم.

‌مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟

مالیات نقل و انتقال خودرو  مبلغی است که صاحبان خودرو و دیگر وسایل نقلیه مانند موتور باید پیش از مراجعه به دفترخانه و اقدام برای تعویض پلاک بپردازند. همه خودروها فارغ از اینکه تولید خارج یا داخل و یا خودرویی لوکس یا معمولی باشد، مشمول پرداخت این هزینه خواهند شد؛ البته خودروهای راه‌سازی، خودروهای معدنی و کشاورزی، شناورها و خودروهای کشاورزی از پرداخت این مالیات معاف هستند. 

هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو به عهده کیست؟

اکنون که فهمیدیم مالیات نقل و انتقال خودرو چیست باید بدانیم که پرداخت آن بر عهده کیست. پرداخت هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده فروشنده و صاحب خودرو است. همان طور که گفته شد این هزینه باید پیش از انتقال سند و تعویض پلاک انجام شود. در صورت پرداخت نکردن به موقع، فرد فروشنده در فهرست بدهکاران مالیاتی قرار می‌گیرد. البته بر اساس قوانین مالیاتی مصوب فروردین ۱۴۰۱ پیش از پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو تعویض پلاک انجام نمی‌شود.

مالیات نقل و انتقال خودرو چگونه محاسبه می‌شود؟

مالیات نقل و انتقال خودروهای مختلف یکسان نیست و عوامل مختلفی در محاسبه آن نقش دارد. یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر مالیات نقل و انتقال، نوع خودرو است. هرچه کلاس خودرو بالاتر و قیمت بیشتری داشته باشد، فروشنده باید هزینه بیشتری بابت مالیات فروشش پرداخت کند.
عامل مهم بعدی سال تولید خودرو است که یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت خودرو هم به شمار می‌رود. هرچه تاریخ تولید به تاریخ جاری نزدیک‌تر باشد، باعث در نظر گرفتن مالیات بیشتری برای خودرو در هنگام نقل و انتقال خواهد شد؛ به عنوان مثال مبلغ مالیات خودرویی که سال ساخت آن ۱۴۰۱ است، نسبت به همان مدل خودرو با سال ساخت ۱۳۹۸ بیشتر خواهد بود.
یکی دیگر از عوامل موثر بر تعیین مبلغ این مالیات کشور تولید کننده آن (ایرانی یا خارجی) است. به طور کلی فروشندگان خودروهای خارجی، فارغ از ارزشی که آن‌ها دارند باید مالیات بیشتری پرداخت کنند. شما می‌توانید پیش از اقدام به فروش خودرو خود از طریق سامانه‌های محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو ۱۴۰۲ اقدام به محاسبه مبلغ این مالیات برای وسیله نقلیه خود کنید. 

مالیات نقل و انتقال خودرو ۱۴۰۲

همانطور که در بالا گفتیم این مالیات برای همه وسایل نقلیه یکسان نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد.  یه طور کلی هر چه خودرو جدیدتر و لوکس‌تر باشد هزینه‌ی بیشتری باید بابت این مالیات پرداخت می‌کنید. در جدول زیر می‌توانید جدول مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۲ را مشاهده کنید تا دید دقیق‌تری نسبت به نحوه محاسبه این مالیات پیدا کنید. 

گفتیم که ارزش خودروهای داخلی و خارجی هم یکی از عواملی است که در هنگام محاسبه مالیات در نظر گرفته می‌شود.  محاسبه مالیات نقل و انتقال بر اساس قیمت خودرو به شکل زیر است. 

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید جدول مالیات انتقال خودرو سال ۱۴۰۲ را مشاهده کنید.  

مالیات نقل و انتقال خودرو صفر 

بر اساس قوانین مالیاتی شرکت‌های فروشنده خودرو سفر مسئول پرداخت اولین مالیات خودروهای صفر کیلومتر هستند. بنابراین کارخانه‌های سازنده خودرو داخلی یا مجموعه‌هایی که قطعات پیش ساخته را وارد می‌کنند و سپس مونتاژشان می‌کنند و شرکت‌های واردکننده خودروهای خارجی مکلف هستند که مالیات خودرویی که می‌فروشند را برابر با مبغی که از سوی سازمان امور مالیاتی کشور مقرر شده است پرداخت کنند. این مبلغ به هیچ عنوان به عهده خریدار نیست و نباید در صورتحساب فروش درج شود. 

مالیات نقل و انتقال ماشین خارجی 

محاسبه مبلغ مالیات نقل و انتقال ماشین‌های خارجی هم مانند ماشین‌های داخلی به موارد مختلفی مانند کلاس و قیمت آن‌ها بستگی دارد. به صورت کلی مبلغ در نظر گرفته‌شده برای ماشین‌های خارجی ۲ درصد ارزش آن‌ها است. اما اگر ارزش خودرو بیشتر از یک میلیارد باشد، در دسته خودروهای لوکس محسوب می‌شود و نسبت به مازاد قیمتی که دارد به صورت تصاعدی ۱٪ُ ۲٪ُ ۳٪ و ۴ درصد به مبلغ مالیات اضافه می‌شود. 

نکات مالیات نقل و انتقال خودرو

دقت کنید:

• فروشنده خودرو باید مالیات نقل و انتقال آن را پرداخت کند؛
• مبلغ مالیات به حساب خزانه دولت واریز می‌شود؛
• خودروهایی که کم‌تر از یک سال نگهداری شده باشند، مشمول ۳۰٪ مبلغ مابه‌التفاوت قیمت معامله می‌شوند؛
• خودروهایی که بین یک تا ۲ سال نگهداری شده باشند، مشمول ۲۰٪ مبلغ مابه‌التفاوت قیمت معامله می‌شوند؛
• دارندگان خودروهایی که بین ۲ تا ۳ سال نگهداری شده‌اند، باید ۱۰٪ مبلغ مابه‌التفاوت قیمت معامله را به عنوان «مالیات عایدی» پرداخت کنند؛
• اگر مالیات نقل و انتقال خودرو انجام نشود، امکان انتقال سند و تعویض پلاک وجود ندارد؛
• کسانی که در گذشته مالیات خود را نپرداخته باشند، اجازه خروج از کشور و انجام برخی از فعالیت‌های دیگر را ندارند؛
• از فروردین ۱۴۰۱، پرداخت مالیات به‌صورت آنلاین انجام می‌شود.

نحوه استعلام مالیات نقل و انتقال خودرو

برای استعلام مالیات نقل و انتقال باید به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو که از سوی سازمان امور مالیاتی کشور در نظر گرفته شده است مراجعه و گزینه استعلام پرداخت مالیات را انتخاب کنید. برای این کار دو روش وجود دارد: یکی با کمک شناسه استعلام و کد ملی و دیگری با کمک شماره پلاک و کد ملی. پس از وارد کردن اطلاعات خواسته بر روی دکمه استعلام کلیک کنید تا نتیجه به شما نشان داده شود. 

سایت پرداخت نقل و انتقال خودرو 

افرادی که قصد فروش خودرو خود را دارند برای پرداخت مالیات نقل و انتقال آن باید به درگاه پرداخت مالیات سایت جامع سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنند. اما راه حل سریع‌تر ورود به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو به نشانی https://cartransfer.tax.gov.ir/  است. 

چگونگی پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو

پس از وارد شدن به سامانه‌ای که در بالا معرفی شد برای شروع کردن فرایند پرداخت باید گزینه مودی مالیاتی ( فروشنده) را انتخاب کنید. حالا اگر حساب کاربری از قبل دارید می‌توانید با وارد کردن اطلاعات حساب کاربری به سامانه پرداخت مالیات وارد شوید. اگر هم حساب کاربری ندارید باید ابتدا با کلیک کردن بر روی گزینه ثبت نام وارد فرایند ثبت نام شوید. 

در صفحه جدیدی که باز شده است باید مشخصات خود را به درستی وارد کنید. نکته‌ای که در اینجا نباید فراموش کنید این است که شماره موبایلتان باید فعال و حتما متعلق به کد ملی خودتان باشد. حالا با توجه به اینکه شخصی حقیقی یا حقوقی هستید بر روی گزینه ثبت نام درست کلیک کنید. 

حالا صفحه‌ای مطابق تصویر زیر مشاهده می‌کنید. باید کد احراز هویتی ۶ رقمی که برای شما ارسال شده را در کادر زیر وارد کنید و گزینه ورود به سامانه را بزنید. 

از این جا به بعد مراحل برای افرادی که از قبل ثبت نام کردن و افراد تازه یکی است. پس از وارد شدن به سامانه باید از میان گزینه‌های موجود، مالیات بر نقل و انتقال خودرو را انتخاب کنید و بعد از آن شماره همراه خود را وارد کنید و دکمه ثبت را بزنید. حالا باید شماره ملی و کد امنیتی را وارد کنید و بر روی دکمه ادامه کلیک کنید. 

در مرحله بعدی باید باید مشخصات فردی خود را وارد و بر روی گزینه ادامه کلیک کنید. در صفحه نشان داده شد از بین گزینه دارای پلاک ملی و فاقد پلاک ملی با توجه به شرایط خودرویی که قصد فروش آن را دارید انتخاب کنید. پس از وارد کردن شماره پلاک خودرو باید کد ملی و تاریخ تولدتان را مجددا وارد کنید و بر روی گزینه ثبت کلیک کنید. حالا در صورتی که اطلاعات وارد شده شما با اطلاعات مالک خودرو مطابق باشد امکان پرداخت مالیات برای شما فراهم می‌شود می‌توانید به صورت آنلاین آن را پرداخت کنید.

قانون جدید انتقال بیمه شخص ثالث در هنگام نقل و انتقال خودرو

خوب است که بدانید امکان انتقال بیمه شخص ثالث به مالک جدید خودرو در هنگام فروش آن وجود ندارد. مگر اینکه، مالک خودرو بخواهد سوابق تخفیف خود را به ماشین دیگر یا اعضای درجه یک خود انتقال دهد. بعد از پرداخت مالیات تعویض پلاک خودرو و تغییر پلاک تخفیفات برای فرد گیرنده حذف می‌شوند.

سوالات متداول

۱. مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟
مالیات نقل و انتقال خودرو مبلغی است که فروشندگان خودروها و دیگر وسایل نقلیه قبل از مراجعه به دفترخانه برای اقدام به تعویض پلاک باید بپردازند. این مالیات برای تمام خودروها، فارغ از اینکه تولید داخل یا خارج باشند، اعمال می‌شود.

۲. چه کسی مسئول پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو است؟
مسئولیت پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده فروشنده و صاحب خودرو است. این مالیات باید پیش از انجام نقل و انتقال سند و تعویض پلاک پرداخت شود.

۳. چگونه مالیات نقل و انتقال خودرو محاسبه می‌شود؟
مالیات بر اساس عواملی مانند نوع خودرو، سال تولید، و کشور تولیدکننده محاسبه می‌شود. مثلاً خودروهای جدیدتر و لوکس‌تر مالیات بیشتری دارند و خودروهای خارجی نیز مالیات بیشتری نسبت به خودروهای داخلی پرداخت می‌کنند.

۴. آیا خودروهای صفر کیلومتر نیز مشمول مالیات نقل و انتقال می‌شوند؟
بله، شرکت‌های فروشنده خودروهای صفر کیلومتر مسئول پرداخت اولین مالیات خودروهای نو هستند. این مبلغ توسط سازمان امور مالیاتی کشور مقرر و نباید به عهده خریدار باشد.

۵. چگونه می‌توان مالیات نقل و انتقال خودرو را استعلام و پرداخت کرد؟
برای استعلام و پرداخت مالیات، می‌توان به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو مراجعه کرد. این کار از طریق شناسه استعلام و کد ملی یا شماره پلاک و کد ملی امکان‌پذیر است. پس از استعلام، می‌توان مالیات را به صورت آنلاین پرداخت کرد.