ذینفع بیمه عمر کیست؟

اگر فردی بیمه عمر داشته باشد و ناگهان فوت کند، این سؤال مهم مطرح می‌شود که «سرمایه بیمه عمر به چه کسی پرداخت می‌شود» آیا لزوماً وراث قانونی آن را دریافت می‌کنند یا فقط ذینفعی که در بیمه‌نامه ثبت شده؟ پاسخ این پرسش‌ها مسیر دریافت سرمایه قابل‌توجه بیمه عمر را برای بازماندگان مشخص کند.

بسیاری تصور می‌کنند فقط اعضای خانواده ذینفع بیمه عمر هستند؛ در حالی که واقعیت پیچیده‌تر است. اگر می‌خواهید بدانید دقیقا «ذینفع بیمه عمر کیست» و در چه شرایطی وراث یا شخص دیگری می‌توانند این سرمایه را مطالبه کنند، ادامه این مطلب را با‌دقت مطالعه کنید.

بیمه عمر پس از فوت به چه کسی پرداخت می‌شود؟

بسیاری از افراد پس از اینکه می‌دانند بیمه عمر چیست و چه مزایایی دارد، این سوال برای‌شان مطرح می‌شود که ذینفع بیمه عمر کیست. در پاسخ باید گفت سرمایه بیمه عمر پس از فوت بیمه‌گذار به ذینفع یا ذینفعانی که در بیمه‌نامه مشخص کرده، پرداخت خواهد شد. اما لازم است بدانید در اکثر بیمه‌ها امکان انتخاب اقوام درجه دو به‌عنوان ذینفع وجود ندارد. در شرایطی که بیمه‌گذار ذینفعی مشخص نکرده باشد، وراث او می‌تواند برای دریافت سرمایه بیمه عمر اقدام کند.

ذینفع بیمه عمر یعنی چه؟

به افرادی که پس از فوت بیمه‌شده، سرمایه یا اندوخته بیمه عمر او را دریافت می‌کنند، ذینفع می‌گویند. البته برای دریافت این مبلغ، بیمه‌گذار باید در زمان خرید بیمه‌نامه، ذینفع یا ذینفعان خود را تعیین کند. به‌عنوان‌مثال، اگر پدر خانواده در بیمه‌نامه، همسر، دختر یا پسرش را به‌عنوان ذینفع انتخاب کرده‌ باشد، با فوت بیمه‌گذار یا اتمام مدت اعتبار بیمه‌نامه، اندوخته او به شخصی که مشخص کرده پرداخت خواهد شد.

انواع ذینفع در بیمه عمر

ذینفع بیمه عمر مطابق با شرایط و به‌ روش‌های مختلفی مشخص خواهد شد. اما روش‌های زیر از متداول‌ترین راهکارها برای انتخاب ذینفع در بیمه عمر هستند.

•  روش اول: در بیشتر موارد، ذینفع توسط بیمه‌گذار و در زمان خرید بیمه‌نامه مشخص خواهد شد؛ بنابراین همسر و فرزندان بیمه‌گذار که نامشان در بیمه‌نامه آمده می‌توانند با سهم مساوی، صاحب جدید بیمه عمر متوفی باشند.
•  روش دوم: در مواردی که ذینفع تعیین شده توسط بیمه‌گذار، فوت کند، وراث حقوقی ذینفع با نسبت سهم مساوی به بیمه‌نامه اضافه خواهد شد.

برای انتخاب ذینفع بیمه عمر به چه نکاتی توجه کنیم؟

تعیین وراث و ذینفعان در بیمه عمر باید تحت شرایط و ضوابط خاصی انجام شود که در ادامه بررسی خواهد شد:

• ذینفع سرمایه بیمه عمر را تنها شخص بیمه‌شده می‌تواند تعیین کند.
• در برخی موارد، تنها ذکر نام ذینفعان در بیمه‌نامه عمر کافی بوده و نیازی نیست بیمه‌گذار میزان سهم آن‌ها را نیز مشخص کند.
• در اکثر موارد، بیمه‌گذار می‌تواند چند نفر را به‌عنوان ذینفع خود انتخاب کند.
• اشاره به سِمَت یا نسبت خانوادگی ذینفع بدون ذکر نام او می‌تواند مشخص کننده ذینفعان در بیمه‌نامه عمر باشد.

اطلاعات لازم برای تعیین ذینفع بیمه عمر چیست؟

بیمه‌گذار برای تعیین دقیق ذینفعان و سهم هر کدام باید اطلاعات هویتی زیر را به شرکت بیمه‌گر ارائه کند.

• اطلاعات هویتی ذینفع شامل نام، نسبت خانوادگی، تاریخ تولد و آدرس
• تعیین درصد یا سهم دقیق هر کدام از ذینفعان از سرمایه بیمه عمر بیمه‌گذار

بررسی شرایط ذینفع سرمایه بیمه عمر

بیمه‌گذار در زمان انتخاب ذینفع باید یه برخی از شرایط مانند سن ذینفع و قابل‌اطمینان بودن اون توجه داشته باشد. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم:

سن ذینفع بیمه عمر باید چقدر باشد؟

به‌صورت کلی، همسر و فرزندان بیمه‌گذار در صدر فهرست ذینفعان سرمایه بیمه عمر قرار دارند. اما برای انتخاب آن‌ها شرط سنی وجود دارد. چون اگر ذینفع انتخابی زیر 18 سال سن داشته باشد، ممکن است در زمان دریافت سهم خود از سرمایه بیمه عمر متوفی، دچار مشکل شود. نکته مهم اینکه بهترین سن خرید بیمه عمر به‌صورت قطعی تعیین نشده است و افراد در هر سنی می‌توانند برای خرید این بیمه‌نامه اقدام کنند.

قابل اطمینان بودن ذینفع

قابل اطمینان بودن ذینفع اهمیت ویژه‌ای در ذکر نام او در بیمه‌نامه عمر بیمه‌گذار دارد؛ بنابراین لازم است قبل از انتخاب هر فردی، درباره ذینفع به‌خوبی تحقیق کنید و اعتماد کافی به او داشته باشید.

تفاوت وراث و ذینفع در بیمه عمر چیست؟

وراث و ذینفع در بیمه عمر تفاوت‌های عمده‌ای دارند که در ادامه بررسی خواهد شد.

• وراث بیمه عمر: وراث بیمه عمر تنها می‌تواند یکی از اعضای درجه یک خانواده یا از اقوام و آشنایان بیمه‌گذار باشد.

• ذینفع بیمه عمر: ذینفع بیمه عمر، برخلاف وراث می‌تواند علاوه‌بر اعضای درجه یک خانواده از میان دوستان و آشنایان بیمه‌گذار نیز انتخاب شود.

چند نفر می‌توانند بیمه عمر متوفی را دریافت کنند؟

قوانین شرکت‌های بیمه‌ای مختلف درباره انتخاب چند ذینفع متفاوت است. اما به‌صورت‌کلی می‌توان گفت که بیمه‌گذار در زمان خرید بیمه‌نامه عمر می‌تواند حداقل 5 نفر و حداکثر 7 نفر را به‌عنوان ذینفع خود انتخاب کند. در زمان عقد قرارداد بیمه‌ عمر، بیمه‌گذار باید اسامی و مشخصات ذینفعان را ذکر کرده و درصد دقیق سهم آن‌ها از سرمایه بیمه عمر را نیز تعیین کند.

نحوه تقسیم اندوخته بیمه عمر متوفی بین بازماندگان

در برخی از بیمه‌نامه‌های عمر، وراث با میزان دقیق سهم در بیمه‌نامه مشخص خواهد شد. اما در برخی موارد ممکن است بیمه‌گذار اسم وراث را اعلام نکرده و ذینفعی غیر از وراث خود را انتخاب کند. در هر صورت، روش تقسیم‌بندی سرمایه بین بازماندگان و ذینفعان به شرح زیر است.

ذینفع مشخص و سهم دقیق

در‌صورتی‌که بیمه‌گذار نام وراث یا ذینفعان را با میزان سهم سرمایه در بیمه‌نامه مشخص کرده باشد، دقیقا مطابق درخواست بیمه‌گذار، سهم سرمایه بیمه عمر بین افراد تقسیم خواهد شد.

ذینفع مشخص بدون تعیین سهم

در مواردی که فقط اسامی ذینفعان بیمه‌گذار در بندهای بیمه‌نامه قید شده باشد اما سهم هیچ‌کدام از ذینفعان تعیین نشده باشد، سرمایه بیمه عمر به‌صورت مساوی بین آن‌ها تقسیم خواهد شد.

عدم تعیین ذینفع و سهم

در شرایطی که بیمه‌گذار در بیمه عمر خود وراث یا ذینفع و میزان سهم آن‌ها را مشخص نکرده باشد، سرمایه بیمه عمر به‌صورت مساوی بین وراث تقسیم می‌شود. نکته مهم اینکه، در این شرایط وراث باید به سن قانونی رسیده باشند تا مشمول دریافت سهم مساوی از سرمایه بیمه عمر متوفی شوند.

مبلغ بیمه عمر بعد از فوت چقدر است؟

مبلغ پرداختی به هر ذینفع در بیمه عمر به درصد یا سهمی که توسط بیمه‌گذار مشخص شده بستگی دارد. برای تعیین مبلغ پرداختی به وراث و ذینفعان، باید مبلغ سرمایه ثبت شده در بیمه‌نامه را بدانید. در ادامه باید این مبلغ را با میزان اندوخته بیمه عمر جمع کنید. جمع این مبالغ، پرداختی بیمه عمر به وراث و ذینفعان است. با مشخص شدن عدد دقیق و سهم هر فرد، شرکت بیمه‌گر به‌ترتیب اولویت برای پرداخت سرمایه بیمه عمر به وراث و ذینفعان اقدام خواهد کرد.

مبلغ بیمه عمر بازنشستگان تامین اجتماعی بعد از فوت

بازنشستگان تامین اجتماعی تحت پوشش بیمه‌ عمر این سازمان قرار می‌گیرند؛ بنابراین بیمه‌گذار می‌تواند ذینفع یا ذینفعان را در بیمه‌نامه تعیین کند. در این شرایط، سازمان تامین اجتماعی مطابق درخواست بیمه‌گذار و مفاد درج شده در بیمه‌نامه عمل خواهد کرد. در نتیجه سهم هر یک از ذینفعان یا وراث طبق بیمه‌نامه و قانون بیمه مرکزی تقسیم می‌شود. نکته مهم اینکه دریافت بیمه عمر متوفی تامین اجتماعی مراحل و قوانین خود را دارد که باید با آن آشنا شوید.

مبلغ پرداختی به ذینفع بیمه عمر نیروهای مسلح بعد از فوت

مبلغ پرداختی بیمه عمر بازنشستگان نیروهای مسلح به ذینفعان با بیمه تامین اجتماعی متفاوت است. در مواردی که بیمه‌شده به شهادت رسیده باشد، معادل 6 برابر حق‌بیمه‌ای که به صندوق بیمه نیروهای مسلح پرداخت کرده است، به وراث پرداخت خواهد شد. در این مورد، سازمان نیروهای مسلح آخرین درجه خدمتی بیمه‌گذار را در نظر می‌گیرد.

در شرایطی که بیمه‌گذار بنا به دلیل قیود خدمتی فوت کرده باشد، معادل 5 برابر حق‌بیمه‌ای که به عنوان سهم دولت و سهم خود در مدت 30 سال خدمت پرداخت کرده به وراث و ذینفعان پرداخت خواهد شد. در این مورد نیز آخرین درجه خدمتی فرد در نظر گرفته می‌شود.

مبلغ بیمه عمر فرهنگیان بعد از فوت چقدر است؟

مبلغ غرامت پرداختی بیمه عمر فرهنگیان به ذینفعان و وراث مطابق با سهم مشخص شده در بیمه‌نامه است. اما اگر بیمه‌شده شخصی را مشخص نکرده باشد، طبق قوانینی که در بالا به آن پرداخته شد بیمه‌گذار سهم هر ذینفع را پرداخت خواهد کرد.

آیا می‌توان موسسه خیریه را به‌عنوان ذینفع سرمایه بیمه عمر تعیین کرد؟

بله؛ بیمه‌گذار می‌تواند سرمایه و اندوخته بیمه عمر خود را به موسسات خیریه اهدا کند. در همین راستا، بسیاری از شرکت‌های بیمه‌گر شرایطی فراهم کرده‌اند تا بیمه‌شده از میان موسسات حقوقی دارای شماره ثبت، یکی را انتخاب کند.

آیا وراث قانونی می‌تواند سرمایه بیمه عمر متوفی را دریافت کند؟

اگر بیمه‌گذار در زمان خرید بیمه‌نامه عمر، ذینفعی برای خود تعیین نکرده باشد، سرمایه و اندوخته او به وراث قانونی تعلق می‌گیرد. اما اگر بیمه‌گذار در زمان خرید بیمه‌نامه عمر ذینفع یا ذینفعانی تعیین کرده که جزو وراث او نیستند، سرمایه بیمه عمر پس از فوت تنها به ذینفعان مشخص شده در بیمه‌نامه پرداخت شده و طبق قانون، وراث قانونی حق دریافت هیچ مبلغی را ندارند.

آیا می‌توان ذینفع را در بیمه عمر تغییر داد؟

بله. بیمه‌گذار در مدت حیات خود و در طول مدت اعتبار بیمه‌نامه عمر می‌تواند ذینفع را تغییر دهد یا سهم ذینفعان مشخص شده را بیشتر و کمتر کند. در چنین شرایطی، باید در الحاقیه جدیدی، ذینفع جدید مشخص شده و به شرکت بیمه‌گر اعلام شود. نکته مهم اینکه، ذینفعان جدید بیمه‌گذار باید نسبت به او دارای منافع مشترک مالی باشند.

کدام بیمه عمر امکان تعیین ذینفع را دارد؟

بیمه‌گذار در زمان خرید بیمه‌نامه‌های عمر زیر می‌تواند ذینفع یا ذینفعان خود را با میزان سهم آن‌ها مشخص کند:

• بیمه عمر و سرمایه‌گذاری
• بیمه بازنشستگی
• بیمه عمر زمان‌دار
• بیمه مستمری
• طرح آتیه برای فرزندان
• بیمه تمام عمر
• بیمه گروهی عمر

نحوه پرداخت بیمه عمر به ذینفعان و وراث

اصلی‌ترین شرط دریافت سرمایه بیمه عمر توسط ذینفعان، وجود نام آن‌ها در بیمه‌نامه است. اما اگر ذینفعی توسط بیمه‌گذار تعیین نشده باشد، سرمایه این بیمه به وراث پرداخت می‌شود.

لازم است بدانید طبق قوانین کشور، تقسیم سرمایه بیمه عمر بین وراث، مطابق با میزان سهم‌الارث انجام می‌شود. چون میزان سهم‌الارث پسرها 2 سهم و دخترها 1 سهم است؛ بنابراین پرداخت به ورثه قانونی مطابق با همین فرمول انجام می‌شود. اما در مواردی که بیمه‌گذار به‌صورت دقیق سهم هر یک از وراث را مشخص کرده یا درخواست پرداخت سهم مساوی برای آن‌ها داشته باشد، شرکت بیمه‌گر دقیقا مطابق با مفاد بیمه‌نامه عمل خواهد کرد.

چطور بیمه عمر متوفی را دریافت کنیم؟

برای دریافت سرمایه بیمه عمر متوفی، ذینفعان یا وراث باید مراحل زیر را دنبال کنند:

1. تکمیل فرم درخواست دریافت خسارت فوت بیمه‌گذار
2. ارائه اصل و الحاقیه‌های بیمه‌نامه عمر بیمه‌گذار
3. ارائه گواهی سازمان ثبت احوال برای اثبات نسبت فامیلی با بیمه‌گذار
4. ارائه اصل و کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی وراث یا ذینفعان

مدارک لازم برای دریافت سرمایه بیمه عمر

• ارائه گزارش پزشکی قانونی در صورت مرگ بیمه‌گذار در اثر حادثه
• جواز دفن
• اصل شناسنامه باطل شده متوفی
• گواهی فوت
• گواهی انحصار وراثت (برای تعیین سهم وراث به‌صورت مساوی یا مطابق سهم‌الارث)

تاثیر وصیت‌نامه بیمه‌گذار در پرداخت سهم بیمه عمر ذینفعان و وراث

طبق ماده 25 قانون بیمه، بهتر است بیمه‌گذار در زمان حیات خود برای تعیین ذینفعان و میزان سهم آن‌ها اقدام کند. از طرفی، تا زمانی‌که بیمه‌شده در قید حیات است، می‌تواند ذینفع یا ذینفعان خود را در بیمه‌نامه عمر تغییر دهد؛ بنابراین وجود بیمه‌نامه برای اثبات پرداخت سهم سرمایه به ذینفعان کافی بوده و دیگر نیازی به وصیت‌نامه جداگانه نخواهد بود.

تعیین ذینفع در زمان خرید بیمه عمر از ازکی

همان‌طور که در این مقاله مطالعه کردید، انتخاب ذینفعان و میزان سهم آ‌ن‌ها از سرمایه بیمه عمر اهمیت ویژه‌ای در تقسیم عادلانه اندوخته بیمه‌گذار دارد؛ بنابراین به همه افرادی که قصد خرید بیمه عمر دارند توصیه می‌شود در زمان عقد قرارداد برای تعیین ذینفعان و میزان سهم هر کدام از آن‌ها اقدام کنند. اکنون که می‌دانید چطور ذینفع بیمه عمر را تعیین کنید، بهتر است برای خرید بیمه عمر از ازکی اقدام کنید. چون علاوه‌بر امکان خرید آنلاین، امکان قسطی کردن حق‌بیمه نیز وجود دارد. در این شرایط می‌توانید کامل‌ترین پوشش‌ها و بیشترین سقف تعهدات را انتخاب کنید.

سوالات متداول