هرآنچه کارگران و کارفرماها باید درمورد بیمه داربست و شرایط آن بدانند
در هر کوچه و خیابانی، ساختمانی مرتفع در حال ساخت است و همه آنها از وسیله‌ای به‌نام داربست استفاده می‌کنند. البته این تجهیزات ساختمانی کاربردهای دیگری هم دارند. میله‌های داربست‌ها با اتصالاتی ساده به‌هم وصل می‌شوند، بنابراین همواره احتمال بروز خطر و حادثه وجود دارد. کارگران ساختمانی روی این میله‌ها می‌ایستند تا کارهای روزمره را انجام دهند و احتمال سقوط آنها وجود دارد، از طرفی ممکن است طوفان باعث واژگون شدن داربست شود. این موارد از جمله نگرانی‌های همیشگی کارگران و مسئولان پروژه است. خوشبختانه شرکت‌های بیمه‌گر در این زمینه خلاقیت به‌خرج داده و بیمه داربست را طراحی کرده‌اند. به‌همین‌دلیل در این مقاله از بلاگ ازکی به بررسی انواع داربست ساختمانی، صدمات جانی احتمالی و نقش بیمه در جبران حوادث می‌پردازیم.
بیمه داربست چیست؟
بیمه حوادث داربست یکی از زیرمجموعه‌های بیمه مسئولیت مدنی است که در آن خسارت‌های جانی واردشده به کارگران ساختمانی در زمان استفاده از این تجهیزات پوشش داده می‌شود. خسارت‌های جانی واردشده در حوادث ناشی از کار روی داربست شامل نقص عضو، ازکارافتادگی و فوت است که همگی تحت پوشش بیمه مسئولیت داربست قرار می‌گیرد.
طبق قانون بیمه مرکزی ایران، خرید بیمه داربست فلزی و انواع دیگر آن وظیفۀ پیمانکارانی است که از این تجهیزات در پروژه‌های خود استفاده می‌کنند. مبحث ایمنی داربست بسیار اهمیت دارد، اما همواره باید برای بروز حادثه آمادگی داشت. در این شرایط خرید بیمه مناسب می‌تواند خسارت‌های جانی ناخواسته و ناگهانی را جبران کند.
بخش‌بندی بیمه داربست فلزی
بیمه داربست‌ها را می‌توان به ۲ بخش اصلی زیر تقسیم کرد:
- بیمه حوادث (شامل ۲ زیرگروه بیمه حوادث گروهی و بیمه حوادث انفرادی)؛
- بیمه مسئولیت؛
کارگرانی که در ارتفاع بالا مشغول به کار هستند، در صورت بروز حادثه خسارات جانی بیشتری خواهند دید. از طرفی در ارتفاع بالا، احتمال بروز حادثه و سقوط افزایش پیدا می‌کند، چون قابلیت حفظ تعادل افراد کاهش می‌یابد.
علاوه بر کارگران ساختمانی که روی داربست کار می‌کنند، جان و اموال اشخاص دیگری که در نزدیکی محل پروژه حضور دارند، در خطر است؛ به‌عنوان مثال سقوط یکی از مصالح روی خودروهای پارک شده در نزدیکی پروژه یا سقوط مصالح روی سر افراد در حال عبور از محوطه پروژه می‌تواند خسارات مالی و جانی بزرگی را وارد کند. در این شرایط پیمانکاران با خرید بیمه حوادث و بیمه مسئولیت در قبال اشخاص ثالث می‌توانند بخشی از خسارت‌های واردشده را جبران کنند.
کارفرماها می‌توانند برای جبران خسارت‌ها و صدمات جانی واردشده به کارگران ساختمانی از بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارگران استفاده کنند. در هر صورت کارگران باید با حقوق خود آشنا باشند و قبل از شروع به کار از امکان بیمه شدن مطمئن شوند؛ چراکه در صورت دریافت نکردن بیمه، گرفتن دیه بسیار سخت خواهد بود. توجه کنید که غیر از کارفرمایان ساختمانی، افرادی که در حوزه نصب داربست فعالیت می‌کنند، باید برای خرید بیمه داربست اقدام کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله نکات مهم درباره بیمه مسئولیت مدنی کارفرما در قبال کارکنان + خطرات و پوشش‌ها را در بلاگ ازکی بخوانید.
انواع داربست ساختمانی
داربست‌های ساختمانی انواع مختلفی دارند و باتوجهبه جنس اتصالات و نحوه چیدمان میله‌ها به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند. بسته به موقعیت و کاربرد می‌توان یکی از داربست‌های زیر را برای انجام کارها استفاده کرد:
- داربست چوبی؛
- داربست فلزی؛
- داربست معلق؛
- داربست خرپا؛
- داربست پایه‌دار؛
- داربست یک‌طرفه؛
- داربست دوطرفه؛
- داربست بازویی؛
- داربست اسکلتی.
اتفاقات ناشی از داربست چیست؟
وقتی صحبت از کار در ارتفاع می‌شود، اولین حادثه‌ای که به ذهن آدمی می‌رسد، سقوط است. حالا تصور اینکه شخصی روی چند میله فلزی با اتصالات پیچ‌ومهره‌ای در ارتفاعی بالا کار کند، خودش تداعی‌کننده سقوط و متاسفانه نقص عضو و مرگ خواهد بود. وقتی کارگری از روی داربست سقوط می‌کند، نه تنها زندگی روزمره و شغل او در خطر قرار می‌گیرد، بلکه کارفرما هم متحمل خسارت‌هایی جبران‌ناپذیر خواهد شد. ازاین‌رو، بیمه داربست می‌تواند خسارت ناشی از کار روی این تجهیزات را جبران کند. اما آیا می‌دانید غیر از سقوط از روی داربست چه موارد دیگری در دستۀ اتفاقات ناشی از این تجهیزات قرار می‌گیرند؟
اتفاقات و خسارات ناشی از داربست
- باز شدن اتصالات و سقوط داربست در اثر وزش باد شدید یا طوفان؛
- باز شدن اتصالات و سقوط داربست در اثر محکم چفت نشدن میله‌ها به یکدیگر؛
- سقوط اشیا و مصالح روی کارگران دیگر و افراد در حال عبور از محوطه پروژه؛
- سقوط کارگران در حال کار روی داربست؛
- سُر خوردن کارگران از روی داربست؛
- برق گرفتگی (در صورت فلزی بودن داربست و اتصال سیم لخت به آن)؛
- شکستن داربست به دلیل پوسیدگی قطعات و عدم اقدام به‌موقع برای تعمیر یا جایگزینی آنها؛
- ریختن ناگهانی و کامل داربست به‌دلیل وقوع زلزله با ریشتر بالا یا برخورد خودرویی سنگین با شتاب بالا به پایه‌های داربست.
صدمات جانی ناشی از داربست
باتوجهبه اینکه معمولا داربست‌ها برای کار در ارتفاع تجهیز می‌شوند، بنابراین سقوط از ارتفاع بالا یکی از متداول‌ترین حوادث ناگواری است که برای کارگران رخ می‌دهد. سقوط از داربست صدمه جانی به بار می‌آورد، مگر اینکه در زیر داربست از توری‌های فلزی برای جلوگیری از ریختن مصالح روی سر عابران استفاده شده باشد. اگر فردی از روی داربست سقوط کند، آسیب‌های جانی زیر بسیار محتمل است:
- فرو رفتن میله داخل بدن افراد؛
- خراش سطحی؛
- پارگی پوست؛
- شکستگی استخوان‌ها؛
- آسیب‌های نخاعی؛
- فلج شدن قسمتی از بدن؛
- فلج کامل؛
- ضربه مغزی؛
- فوت.
غیر از آسیب‌های جانی، خسارت‌های مالی ناشی از داربست را هم باید در نظر گرفت. این خسارت‌های مالی شامل افتادن داربست روی خودروها یا خانه‌ها و تخریب کامل یا بخشی از آنها خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله راهنمای کامل دریافت خسارت حوادث ناشی از کار + جدول دیه و ارش را در بلاگ ازکی بخوانید.
نکات ایمنی داربست
وقتی بیمه‌ای به‌نام بیمه داربست طراحی و عرضه شده، به این مفهوم نیست که افراد نباید نکات ایمنی حین کار را رعایت کنند. ایمنی داربست به‌مفهوم بستن درست و اصولی اتصالات و آشنایی با نحوۀ کار روی این تجهیزات است. در صورتی‌که کارشناس شرکت بیمه‌گر تشخیص دهد که کارفرما اصول ایمنی داربست را رعایت نکرده است، دیگر شرکت بیمه‌گر مسئولیتی در قبال جبران خسارت‌های جانی و مالی وارده نخواهد داشت. البته برخی از شرکت‌های بیمه‌ای قوانین خاص خود را دارند، بنابراین قبل از خرید بیمه داربست، کلیه بخش‌های بیمه‌نامه را به‌دقت بخوانید.
نکات ضروری برای جلوگیری از بروز حادثه و استفاده از بیمه داربست
- قبل از بستن داربست‌ها، محل مورد نظر را به‌دقت بررسی کنید.
- در پروژه‌هایی با بازه زمانی طولانی، اتصالات داربست‌ها را به‌صورت دوره‌ای بررسی کنید.
- به کارگران خود نحوه بستن و باز کردن اتصالات داربست‌ها را به‌صورت کامل آموزش دهید.
- بعد از هر بار استفاده، میله، چوب و طناب‌های داربست را به‌دقت و به‌صورت کامل بازبینی نمایید و در صورت وجود پوسیدگی به سرعت تعمیر یا تعویض کنید.
- تا زمانی‌که مشکلات داربست و اتصالات آن کاملا برطرف نشده، از آن استفاده نکنید.
- دستورالعمل‌های ایمنی داربست را دریافت کنید و از کارگران بخواهید همۀ آنها را رعایت کنند.
- زمانی‌که هوا نامساعد است و امکان بروز حادثه برای کارگران یا دیگر اشخاص ثالث وجود دارد، از داربست‌ها استفاده نکنید. در این شرایط نامساعد تنها در صورتی می‌توانید روی داربست کار کنید که از ایمنی کار کاملا مطمئن باشید.
- داربست‌ها انواع مختلفی دارند، باتوجه‌ه نوع فعالیت خود، داربست مناسب انتخاب کنید.
- کارگرانی که روی داربست‌ها مشغول به کار هستند، باید کمربند ایمنی داشته باشند تا از سقوط آنها جلوگیری شود.
- کارگرانی که روی داربست‌ها مشغول به کار هستند، باید کلاه ایمنی داشته باشند تا از سر و گردن آنها در مقابل برخورد وسایل و مصالح محافظت شود.
توجه داشته باشید که در بروز هر نوع حادثه‌ای مربوط به داربست و اتصالات آن، کارفرما یا شخصی که داربست و تجهیزات آن را اجاره داده، مسئول است و باید پاسخگو باشد. لازم است بدانید که اگر کارگری به خاطر رعایت نکردن نکات ایمنی مربوط به داربست دچار حادثه شود، مسئولیت وی با کارفرما خواهد بود؛ چون کارفرما روی شیوه انجام کار نظارت نداشته است. البته در مورد تعیین مقصر در حادثه، این مراجع قضایی تصمیم‌گیرنده هستند، اما در هر صورت افراد دخیل در حادثه باید منتظر عواقب آن باشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله مشاغل سخت کدامند؟ شرایط بازنشستگی مشاغل خطرناک چگونه است؟ را در بلاگ ازکی بخوانید.
نقش بیمه در جبران حوادث داربست‌ها
در بخش‌های قبلی به اصلی‌ترین صدماتی اشاره شد که ممکن است کارگران در حین کار با داربست با آن روبه‌رو شوند. باتوجهبه اینکه این حوادث اجتناب‌ناپذیر است و متاسفانه در برخی موارد به مرگ منجر می‌شوند، پرداخت دیه برای افراد بسیار دشوار خواهد بود. اینجاست که نقش بیمه در جبران خسارت‌های حوادث داربست‌ها اهمیت و ضرورت خود را نشان می‌دهد. در چنین شرایطی باتوجهبه نوع حادثه رخ‌داده، می‌توان از انواع بیمه‌نامه برای جبران خسارت‌های وارده استفاده کرد. این بیمه‌نامه‌ها به شرح زیر است:
۱. بیمه حوادث داربست
بیمه حوادث داربست از جمله بیمه‌نامه‌هایی است که خسارت‌های جانی واردشده به کارگران ساختمانی را پوشش می‌دهد. در این بیمه‌نامه، انواع خسارت‌های جانی به ۳ دسته زیر تقسیم می‌شود:
- هزینه پزشکی؛
- نقص عضو؛
- فوت.
جبران خسارت‌های جانی واردشده به کارگران ساختمانی تا سقف پوشش‌‌های بیمه‌ای مشخص شده در بیمه‌نامه خواهد بود. فرد بیمه‌شده در این بیمه‌نامه، کارگر ساختمانی است. به دلیل اینکه کارگران ساختمانی در بیشتر مواقع در ارتفاع کار می‌کنند که بیشترین احتمال بروز خطر را دارد، شرکت‌های بیمه‌ای این نوع بیمه را در طبقه‌بندی شغلی بیمه حوادث قرار می‌دهند.
برای اطلاع از پوشش‌ها و هزینه بیمه حوادث می‌توانید این صفحه را مطالعه کنید.
۲. بیمه مسئولیت داربست
علاوه‌بر خسارت‌های جانی واردشده به کارگران و اشخاص ثالث، حادثه می‌تواند خسارت‌های مالی هم داشته باشد. مسئولیت این حادثه در واقع متوجه کارفرما خواهد بود، به‌همین‌دلیل کارفرماها باید برای خرید بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان و بیمه مسئولیت در قبال اشخاص ثالث اقدام کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله بیمه مسئولیت چیست؟ انواع بیمه مسئولیت و خطرات تحت پوشش آنها را در بلاگ ازکی بخوانید.
۳. بیمه مسئولیت ثالث ساختمانی داربست
این نوع بیمه‌نامه خسارت‌های جانی و مالی واردشده به اشخاص ثالث (افرادی غیر از کارگران شاغل در پروژه ساختمانی) را تا سقف تعهداتی که در بیمه‌نامه آمده، جبران خواهد کرد.
برای اطلاع از شرایط و هزینه این نوع بیمه‌نامه، صفحه بیمه مسئولیت در قبال اشخاص ثالث را در سایت ازکی بخوانید.
۴. بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارگران
اگر حادثه‌ای در پروژه‌های ساختمانی رخ دهد، عواقب آن متوجه کارفرما خواهد بود. بنابراین این کارفرما است که موظف به جبران خسارات خواهد بود. در چنین شرایطی بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارگران (ساختمانی) بهترین انتخاب برای جبران خسارت‌های وارده است.
سقف تعهدات در این نوع بیمه‌نامه می‌تواند بر اساس درخواست بیمه‌گذار که (همان کارفرما) تعیین شود. البته نباید فراموش کرد که برخی از موارد مانند دیه در ماه‌های حرام و غیرحرام روی سقف تعهدات تاثیرگذار خواهند بود.
برای اطلاع از شرایط و هزینه این نوع بیمه‌نامه، صفحه بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان (ساختمانی) را در سایت ازکی بخوانید.
خرید بیمه مسئولیت داربست، حفظ امنیت و جبران خسارت‌ها
به هر طرف که نگاه می‌کنید، ساختمانی بزرگ را می‌بینید که داربست‌ها آن را احاطه کرده‌اند. کارگرانی که روی این داربست‌ها و در ارتفاع بالا کار می‌کنند، همواره در معرض حادثه قرار دارند. در این شرایط وظیفۀ کارفرما خرید بیمه داربست است تا جبران خسارت‌های جانی و مالی وارده به کارگران و اشخاص ثالث ممکن شود. مهم‌ترین بیمه در این زمینه بیمه کارفرما در قبال کارکنان (ساختمانی) است که تمامی کارفرما موظف به دریافت آن هستند.
سوالات متداول
- بیمه داربست چیست؟
بیمه داربست یکی از زیرمجموعه‌های بیمه مسئولیت مدنی است که در آن خسارت‌های واردشده به کارگران ساختمانی در زمان استفاده از داربست پوشش داده می‌شود. - انواع بیمه داربست کدامند؟
بیمه داربست به ۲ دستۀ بیمه مسئولیت و بیمه حوادث تقسیم می‌شود. - اصلی‌ترین صدمات ناشی از حوادث داربست کدامند؟
خراش‌های پوستی، شکستگی، فلج جزئی یا کلی، آسیب نخاعی، ضربه مغزی و مرگ از جمله اصلی‌ترین صدمات ناشی از حوادث داربست است. - نقش بیمه در جبران حوادث داربست‌ها چیست؟
شرکت‌های بیمه‌گر با ارائه بیمه حوادث، بیمه مسئولیت، بیمه مسئولیت ثالث ساختمانی و بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارگران (ساختمانی) نقش موثری در جبران خسارت‌های جانی و مالی وارده در حوادث داربست‌ها دارند. - بیمه حوادث داربست چه مواردی را پوشش می‌دهد؟
بیمه حوادث خسارت‌های جانی واردشده به کارگران ساختمانی را پوشش می‌دهد. این حوادث شامل هزینه پزشکی، نقص عضو و فوت هستند.
