بیمه‌ کشتی ایران

در این مقاله به بیمه کشتی و شناور و به طور ویژه به بیمه کشتی ایران می پردازیم.

در عصر انقلاب صنعتی و با توسعه و پیشرفت صنایع تولیدی ، اهمیت و ضرورت بخش حمل و نقل به عنوان زیر ساخت توسعه صنایع بیش از پیش آشکار گردیده و با توجه به موقعیت جغرافیایی (مکان) ظهور انقلاب صنعتی، بخش حمل و نقل دریایی به عنوان زیر ساخت توسعه سایر صنایع مورد توجه بیشتر قرار گرفته است که در نهایت با اختراع ماشین بخار رنسانس دیگری بر انقلاب صنعتی ظاهرشده است .

بنابراین در همان ابتدای فعالیت صنعت بیمه در اروپا که در مدت کوتاهی پس از آن منجر به ظهور اتحادیه و موسسه ای به نام انستیتو بیمه گران لندن شد، باعث گردید تا با تاسیس انستیتو بیمه گران لندن ، تدوین بیمه نامه های دریایی که در آغاز مربوط به محموله های (کالاها) دریایی بوده است شروع شود.

در تکمیل این فرایند به دلیل خطرات و خسارت هایی که به خود وسایل مورد حمل (کشتی ها ) در مسیر حمل و نقل کالا ها واقع می شد، انستیتو بیمه گران لندن در دهه های پایانی قرن نوزدهم تصمیم گرفت تا کشتی ها (بدنه و ماشین آلات) را تحت پوشش بیمه ایی قرار بدهد.

روند پیشرفت بیمه کشتی در جهان:

اگر چه خطرات مورد تعهد دراین دوره محدود به چند خطر اصلی و یا ناشی از غرق کامل مورد بیمه بوده است، اما همین مقدار که توانسته مالکین شناورها را در هنگام بروز حوادث دریایی از خطر ورشکستگی نجات دهد و موجب امنیت و آرامش دریانوردان گردد، گام مهمی برای صنایع دریایی به حساب می آمد.

کم کم به موازات رشد و توسعه صنعت حمل و نقل دریایی ، خطرات مورد تعهد شناورها که در آغاز منحصر به پوشش بیمه بدنه کشتی ها بود، ماشین آلات اصلی و فرعی توسعه یافته اضافه شد و همچنین به تعهدات و خطرات دریایی درج شده در کلوزهای بیمه شناورها، مجموعه شرایط( کلوز) جزئی تری هم اضافه گردید.

تا جائیکه خسارت های ناشی از خطای خدمه کشتی ، تعمیرکنندگان آن، مسئولیت های ناشی از تصادم به شناورهای مقابل، پوشش خطرات ناشی از جنگ، برخورد با تاسیسات بندری و اسکله و مسئولیت سازندگان شناورها که خطرات مربوطه در دسته بندی های مختلف و تحت عناوین کلوزهای شماره 280، 284، 289، 300 ، 346 و…نامگذاری شده نیز اضافه شده است.

البته این کلوزها تا کنون نیز با اصلاحات اندک بر برخی مفاد و شرایط حاکم بر کلوزهای بیمه شناورها کماکان به قوت خود باقی است. ( آخرین اصلاحات مربوط به سال 2003می باشد) .

همان گونه که ملاحضه می شود، کلوزهای تدوین شده انستیتو بیمه گران لندن که به سرعت به عنوان کلوزهای استاندارد در جهان معرفی شده است، مورد استقبال کاربران شناورها، مالکان و اجاره کنندگان کشتی و ذینعفان آن قرار گرفته و صنعت بیمه نیز در دنیا با توجه به خطرات مورد درخواست مالکان کشتی ها اقدام به ارائه پوششهای مورد نیاز (صرفاً بدنه و ماشین آلات کشتی ها) مالکان نموده و تا کنون نیز ادامه داشته است .

انواع بیمه کشتی ایران:

بیمه کشتی ایران شامل 3 رشته می باشد:

1) بیمه مسئولیت سازندگان شناورها

در این نوع بیمه، مسئولیت سازندگان کشتی‌ها تحت پوشش قرار می گیرد و کاربرد آن برای حوضچه‌های تعمیراتی ویا کارخانجات ساخت شناورها می‌باشد.

2) بیمه بدنه و ماشین آلات کشتی )بیمه  (H&M

بیمه بدنه و ماشین‌آلات شناورها بر اساس کلوزهای طراحی شده توسط انستیتو بیمه‌گران لندن ارائه می‌گردد. کلوزهای مذکور کاملاً استاندارد بوده و در تمامی موسسات بیمه‌ای معتبر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

3) بیمه مسئولیت در برابر اشخاص ثالث(کشتی و شناور)

علاوه بر خطراتی که بدنه و ماشین‌آلات را تهدید می‌کند صاحبان شناورها به واسطه نوع فعالیت خویش مسئول حفظ سلامت کارکنان و وسایل آنها و محمولات مورد حمل نیز می‌باشند. به منظور جلوگیری از ضرر مالکان و برای ایجاد اطمینان در سفرهای دریایی کلوپ‌هایی تاسیس شده‌اند که به کلوپ‌های (پی اند آی) معروف می‌باشند که در سطح جهان دارای فعالیت بسیار گسترده‌ای بوده و خساراتی را که ناشی از مسئولیت مالکان می‌باشد را پوشش می‌دهند.