قوانین تصادف با موتور در ایران و هر آنچه باید بدانید

موتورسیکلت یکی از انتخاب‌های ارزان و راهی سریع برای جا‌به‌جایی است. بسیاری از افراد موتور را برای حمل و نقل ترجیح می‌دهند تا سریع و بدون ماندن در ترافیک به مقصد برسند. این وسیله نقلیه هیجان انگیز در کنار مزایای فراوانش خطرات زیادی هم دارد. آمار تصادف با موتور در ایران بالا است و می‌تواند خطرات زیادی برای سرنشینانش داشته باشد. به همین دلیل داشتن کلاه ایمنی برای موتور سواران اجباری است، اما قوانین تصادف با موتور در ایران چیست و مقصر حادثه چطور مشخص می‌شود؟ در ادامه حالت‌های مختلف تصادف با موتور را بررسی می‌کنیم.

ساده و سریع بیمه کن و تخفیف بگیر. کد تخفیف: off

در تصادف موتور با ماشین مقصر کیست؟

تصادف موتور با ماشین هم مانند تصادف ماشین با ماشین است و باید طبق قوانین راهنمایی و رانندگی کشور مقصر حادثه مشخص شود. در این صورت دو حالت پیش می‌آید.

• راننده موتور، مقصر حادثه نباشد

در این حالت مهم نیست که موتور سوار گواهینامه یا بیمه موتور سیکلت دارد یا خیر، در این حالت راننده مقصر باید دیه راننده موتور سیکلت و ترک نشینان موتور را کامل پرداخت کند. پرداخت خسارت موتور هم بر عهده راننده مقصر حادثه است.

• راننده موتور، مقصر حادثه باشد

در این حالت پرداخت خسارت بر عهده راننده موتور است. اگر راننده موتور گواهینامه نداشته باشد به هیچ عنوان نمی‌تواند دیه‌‌ای دریافت کند و حتی پرداخت دیه و خسارت دیگران هم بر عهده اوست اما اگر گواهینامه و بیمه شخص ثالث داشته باشد، دیه خود را به مقدار مشخص شده در تعهد راننده دریافت می‌کند و شرکت بیمه دیه و خسارت سایرین را هم می‌پردازد. البته مقدار خسارت مالی پرداخت شده توسط شرکت بیمه موتور به سقف تعهدات مالی بیمه نامه موتور بستگی دارد.

تصادف با موتور بدون مدارک

داشتن مدارکی مانند گواهینامه موتور و بیمه شخص ثالث در کنار مشخص شدن مقصر حادثه تصادف با موتور سیکلت تعیین می‌کند که دیه به چه کسی تعلق می‌گیرد و وظیفه پرداخت آن بر عهده کیست. در ادامه حالت‌های مختلف تصادف با موتور بدون مدارک را بررسی می‌کنیم.

تصادف با موتور بدون گواهینامه!

برای رانندگی با تمام وسایل نقلیه موتوری داشتن گواهینامه اجباری است و موتور هم از این قاعده مستثنی نیست. سوال این جا است که آیا در تصادف با موتور در ایران بدون گواهینامه خسارتی به راننده موتور تعلق می‌گیرد یا نه؟

در جواب باید بگوییم که اگر موتور سوار طبق قانون زیان یا سانحه دیده باشد و طرف دیگر مقصر حادثه شناخته شود، موتور سوار بدون گواهینامه می‌تواند دیه کامل خود و ترک نشینان را از بیمه نامه مقصر حادثه بگیرد. حتی اگر مقصر تصادف با موتور بیمه نامه شخص ثالث نداشته باشد باید خودش همه خسارت را پرداخت کند. در این حالت موتور سوار تنها به خاطر رانندگی بدون گواهینامه جریمه می‌شود. یعنی نداشتن گواهینامه حق افراد زیاده دیده را صلب نمی‌کند و می‌توانند دیه خود را بگیرند.

اما اگر موتو سوار مقصر حادثه باشد و گواهینامه نداشته باشد، طبق قانون هیچ حقی برای گرفتن دیه ندارد و حتی باید خسارت سایر افراد زیان دیده را هم از جیب پرداخت کند.

تصادف با موتور بدون بیمه

درباره تصادف با موتور بدون گواهینامه گفتیم،‌ اما تصادف با موتور بدون بیمه شخص ثالث هم مشابه ماشین است. اگر راننده موتور مقصر حادثه باشد، باید خودش خسارت ترک نشینن و دیگر افراد آسیب دیده را پرداخت کند. اگر توانایی پرداخت خسارتشان را نداشته باشد، صندوق تامین خسارات بدنی، دیه را پرداخت می‌کند تا بعدا راننده موتور این خسارت را به صندوق پرداخت کند.

در حالی که راننده موتور مقصر حادثه نباشد، تنها به خاطر نداشتن بیمه شخص ثالث جریمه می‌شود و می‌تواند دیه کامل خودش و ترک نشین را به همراه خسارت مالی موتور از بیمه نامه راننده مقصر حادثه بگیرد.

تصادف موتور با عابر پیاده

قوانین تصادف با عابر پیاده برای موتور مانند سایر وسایل نقلیه است و در بیشتر موارد راننده موتور سیکلت مقصر شناخته می‌شود. اگر راننده موتور مقصر حادثه شناخته شود، باید دیه را به صورت کامل پرداخت کند. مبلغ دیه از بیمه شخص ثالث موتور پرداخت می‌شود اما اگر راننده موتور بیمه نداشته باشد، صندوق تامین خسارات بدنی این مبلغ را به عابر پیاده پرداخت می‌کند.

تصادف با موتور و فرار

تصادف‌ها به دو دسته جرحی و غیرجرحی تقسیم می‌شوند. اگر شخصی در تصادف آسیب ببیند تصادف جرحی محسوب می‌شود و در اگر خسارت فقط مالی باشد تصادف غیرجرحی است.

در تصادف‌های جرحی اگر راننده مقصر از صحنه تصادف فرار کند، مجرم شناخته می‌شوند و می‌توان برای اون شکایت کیفری ثبت کرد. بعد از تصادف با موتور باید بلافاصله از صحنه تصادف و مشخصات موتور یا ماشین مقصر عکس بگیریم تا مدارک کافی را همراه داشته باشیم.  به طور کلی مراحل شکایت از راننده موتور فراری به شکل زیر است:

• به‌خاطر‌سپردن و ثبت شماره پلاک و مشخصات موتور یا ماشین مقصر
• تماس با پلیس ۱۱۰ و اعلام تصادف و متواری شدن مقصر از صحنه تصادف
• تهیه صورت‌جلسه از وقوع تصادف با شهادت و امضای شاهدین حادثه
• دریافت گزارش اورژانس ( برای تصادف‌های جرحی)
• ارائه صورت‌جلسه و گزارش‌های مربوطه به شورای‌حل‌اختلاف برای شکایت از راننده فراری در تصادف

بیمه شخص ثالث موتور چه خساراتی را پوشش می دهد؟

پوشش خسارت‌های بیمه شخص ثالث موتور به سه دسته کلی زیر تقسیم می‌شود.

پرداخت خسارت مالی به دیگر افراد: بیمه خسارت‌های مالی که برای دیگران (هر کسی به جز راننده مقصر) پیش آمده‌ است را پرداخت می‌کند. مقدار پرداخت خسارت مالی به سقف تعهدات بیمه بستگی دارد. که در سال 1401 حداقل آن 20 میلیون تومان و حداکثر آن 400 میلیون تومان است.

پرداخت خسارت‌های جانی به دیگر افراد: بیمه هزینه خسارت‌های جانی که برای دیگران (هر کسی به جز راننده مقصر) پیش آمده را هم پرداخت می‌کند. مقدار پرداخت خسارت جانی به مقدار دیه ماه‌های حرام در هر سال بستگی دارد. تعهد جانی بیمه‌های شخص ثالث در سال 1401 برای اشخاص ثالث حداکثر 800 میلیون تومان است.

پرداخت خسارت جانی به راننده: راننده موتور چه مقصر باشه و چه زیان دیده،‌می‌تواند هزینه خسارت‌های جانی خودش را از شرکت بیمه بگیرد. حداکثر هزینه پرداختی به راننده موتور در سال 1401 برابر 600 میلیون تومان (دیه در ماه‌های عادی) است.

می‌توانید بیمه شخص ثالث موتور را آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری از ازکی تهیه کنید. امکان انتخاب و مقایسه از میان شرکت‌های مختلف بیمه برای شما فراهم شده است تا بهترین و ارزان‌ترین بیمه موتور را در کوتاه‌ترین زمان تهیه کنید و در زمان تصادف با موتور سیکلت دغدغه پرداخت دیه و خسارت مالی افراد زیان دیده را نداشته باشید.

سوالات متداول

۱. در تصادف موتور با ماشین، مقصر کیست؟

مقصر حادثه با توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی و بررسی صحنه تصادف توسط کارشناسان پلیس مشخص می‌شود. در دو حالت کلی، راننده موتور یا راننده ماشین مقصر شناخته می‌شود. در صورتی که راننده موتور مقصر نباشد، راننده ماشین باید دیه و خسارات موتورسوار و ترک‌نشین را بپردازد.
اگر راننده موتور مقصر باشد، موظف به پرداخت خسارات است.

۲. اگر در تصادف موتور گواهینامه نداشته باشیم چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر موتورسوار بدون گواهینامه، طبق قانون زیان‌دیده باشد و راننده طرف مقابل مقصر باشد، دیه او و ترک‌نشینان کامل پرداخت می‌شود. در صورتی که موتورسوار مقصر باشد، نه تنها دیه دریافت نمی‌کند، بلکه باید خسارات طرف مقابل را هم بپردازد.

۳. اگر موتور بیمه نداشته باشد چه می‌شود؟

اگر موتورسوار مقصر حادثه باشد، باید دیه و خسارات طرف مقابل را از جیب خود بپردازد. در صورت عدم توانایی پرداخت، صندوق تامین خسارات بدنی دیه را پرداخت می‌کند و بعداً از موتورسوار طلب خود را وصول خواهد کرد. اگر موتورسوار مقصر نباشد، فقط به دلیل نداشتن بیمه جریمه می‌شود و می‌تواند دیه و خسارات خود را از بیمه طرف مقابل دریافت کند.

۴. در تصادف موتور با عابر پیاده، چه کسی مقصر است؟

در بیشتر موارد، راننده موتورسیکلت مقصر شناخته می‌شود و باید دیه کامل عابر پیاده را بپردازد. دیه از بیمه شخص ثالث موتور پرداخت می‌شود و در صورت عدم وجود بیمه، صندوق تامین خسارات بدنی مسئول پرداخت دیه خواهد بود.

۵. مراحل شکایت از راننده موتورسوار فراری در تصادف چیست؟

ثبت مشخصات موتور یا ماشین مقصر و شماره پلاک، تماس با 110 و گزارش تصادف و فرار راننده، تهیه صورت‌جلسه با امضای شاهدین، دریافت گزارش اورژانس (در صورت جرحی بودن تصادف) و ارائه مدارک به شورای حل اختلاف برای شکایت