معاینه فنی خودرو ۱۴۰۴ | مدارک، هزینه + مبلغ جریمه 

رانندگی با خودرویی که معاینه فنی ندارد، مثل حرکت با یک خطر پنهان است؛ هم احتمال تصادف را بالا می‌برد و هم هوا را ۲ تا ۳ برابر بیشتر آلوده می‌کند. در سال ۱۴۰۴ قوانین معاینه فنی سخت‌تر شده‌اند؛ نداشتن معاینه فنی یعنی جریمه روزانه حدود ۱۰۰ هزار تومان و حتی ممنوعیت تمدید بیمه شخص ثالث!

این در حالی است که هزینه دریافت معاینه فنی چندان زیاد نیست و برای خودروهای سبک فقط ۲۶۵ هزار تومان تعیین شده است. حالا سوال اینجاست که معاینه فنی برای چه ماشین هایی لازم است، مدارک لازم چیست و اگر گواهی معاینه فنی نگیریم چه پیامدی دارد؟ در ادامه همه پاسخ‌ها را خواهید یافت تا با خیالی آسوده پشت فرمان بنشینید.

معاینه فنی خودرو چیست شامل چه مواردی است؟

معاینه فنی خودرو یک فرآیند الزامی قانونی است که برای اطمینان از سلامت فنی، ایمنی و میزان آلایندگی خودرو انجام می‌شود. در واقع معاینه فنی یعنی ارزیابی کامل خودرو از نظر ایمنی، آلودگی و سلامت فنی؛ شامل بررسی ظاهری، آلایندگی، ترمز، کمک‌فنر، تعلیق، چراغ‌ها، فرمان و مخزن گاز (برای خودروهای دوگانه‌سوز).

بررسی‌ها نشان داده است که خودروهای فاقد معاینه فنی، هوا را بین ۲ تا ۳ برابر بیش‌تر از خودروهای استاندارد آلوده می‌کنند. این موضوع نه‌تنها تهدیدی برای سلامت عمومی به شمار می‌رود، بلکه هزینه‌های اقتصادی ناشی از آلودگی هوا را نیز افزایش می‌دهد. به همین دلیل، معاینه فنی تنها یک الزام قانونی نیست؛ بلکه اقدامی پیشگیرانه برای افزایش ایمنی جاده‌ها، کاهش هزینه‌های نگهداری خودرو و حفظ سلامت محیط‌زیست به شمار می‌رود.

انواع معاینه فنی خودرو

معاینه فنی خودرو در ایران بسته به سن خودرو، نوع استفاده و شرایط فنی به چند نوع تقسیم می‌شود. انواع معاینه فنی خودرو عبارت‌اند از:

طبق قوانین ۱۴۰۴، اگر خودرویی از سن فرسودگی عبور کند و نتواند معاینه فنی معتبر بگیرد، پلاک آن توسط پلیس ابطال می‌شود و باید برای دریافت نوبت تعویض پلاک اقدام کند.

معاینه فنی خودرو صفر بعد از چند سال است؟

خودروهای صفرکیلومتر نیازی به معاینه فنی ندارند؛ اما این معافیت تنها تا ۴ سال ادامه دارد. پس از پایان این مدت، باید برای دریافت برگه معاینه فنی به مراکز معتبر مراجعه کرد. تردد خودروهای فاقد معاینه فنی می‌تواند علاوه‌بر جریمه نقدی روزانه، ممنوعیت تمدید بیمه شخص ثالث را به دنبال داشته باشد.

شرایط معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز

معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز (CNG/LPG) نسبت به خودروهای بنزینی سخت‌گیرانه‌تر است، چون علاوه بر تست‌های عمومی، ایمنی مخزن و تجهیزات گاز هم باید کنترل شود. مراحل معاینه فنی این خودروها شامل موارد زیر می‌شود:

1. تست‌های عمومی مثل سایر خودروها:

2. بازرسی تجهیزات گازسوز:

• مخزن CNG یا LPG:

اگر کمتر از ۶ سال عمر داشته باشد؛ بازدید چشمی انجام می‌شود.

اگر بیشتر از ۶ سال عمر داشته باشد؛ الزاماً باید تست هیدرواستاتیک (Hydrostatic Test) برای بررسی مقاومت و ایمنی مخزن انجام شود.

• شیر مخزن، رگلاتور، لوله‌های فشار قوی، اتصالات و نشتی‌ها باید کاملاً سالم باشند.

3. مدارک لازم:

4. شرایط مردودی متداول

طبق گزارش مرکز ملی ایمنی گاز ایران، خودروهای دوگانه‌سوزی که معاینه فنی معتبر ندارند، ۴ برابر بیشتر از خودروهای بنزینی در معرض انفجار مخزن قرار می‌گیرند!

شرایط معاینه فنی خودروهای بالای 20 سال (فرسوده)

خودروهای شخصی‌ای که بیش‌تر از ۱۵ سال از زمان ساختشان می‌گذرد، باید هر ۶ ماه یک‌بار مراحل معاینه فنی را بگذرانند. تاکسی‌ها و خودروهای عمومی با عمر بین ۸ تا ۱۴ سال، باید سالانه ۳ الی ۴ بار معاینه فنی انجام دهند. معاینه فنی اتوبوس‌های دیزلی و گازسوز بالای ۱۰ سال نیز هر ۳ ماه یک‌بار است.

از چه زمانی باید معاینه فنی بگیریم؟ سن معاینه فنی خودرو ۱۴۰۴

براساس قوانین جدید پلیس راهور در سال ۱۴۰۴، برای خودروهای سواری شخصی، سن شروع معاینه فنی ۴ سالگی است؛ برای خودروهای عمومی (تاکسی، اتوبوس، وانت و…) از ۱ سالگی و برای موتورسیکلت‌ها نیز از ۴ سالگی خواهد بود. در نظر داشته باشید:

در صورت عدم دریافت برگه معاینه فنی معتبر، ممکن است که خودرو علاوه‌بر جریمه روزانه توسط دوربین‌های پلاک‌خوان توقیف شود.

معاینه فنی خودرو چند ساله است؟

مدت اعتبار معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ با‌توجه‌به نوع وسیله نقلیه، سن و کاربری آن متفاوت است:

نوع وسیله نقلیه	دوره اعتبار معاینه فنی
خودروهای شخصی و دولتی سبک + موتورسیکلت‌ها	هر ۱۲ ماه یک‌بار
خودروهای سنگین شخصی و دولتی	هر ۶ ماه یک‌بار
تاکسی‌ها و اتوبوس‌های عمومی با عمر < ۱۰ سال	هر ۶ ماه یک‌بار
تاکسی‌ها و اتوبوس‌های عمومی با عمر > ۱۰ سال	هر ۳ ماه یک‌بار
خودروهای امدادی و فوریت‌های پزشکی (آمبولانس، آتش‌نشانی)	هر ۶ ماه یک‌بار

این بازه‌ها به‌گونه‌ای تنظیم شده‌اند که ایمنی عمومی حفظ شود و میزان آلایندگی وسایل حمل‌ونقل کاهش یابد.

مراحل معاینه فنی خودرو؛ در معاینه فنی چی چک میشه؟

پس از نوبت‌گیری و مراجعه به مراکز معتبر برای دریافت معاینه فنی، مراحل زیر طی می‌شود:

1. بازرسی ظاهری (چشمی): شامل بررسی بدنه، شیشه‌ها، آینه‌ها، برف‌پاک‌کن، بوق، کمربند ایمنی، لاستیک‌ها و تجهیزات نصب‌شده جهت اطمینان از ایمنی و استاندارد آنها.
2. آزمون آلایندگی خودرو: سنجش گازهای خروجی مانند دی‌اکسید کربن (CO₂)، مونوکسید کربن (CO)، هیدروکربن‌ها و اکسیدهای نیتروژن؛ در صورت بیش از حد مجاز، خودرو مردود می‌شود.
3. بررسی کمک‌فنرها: با استفاده از دستگاه مخصوص، کیفیت و تعادل کمک‌فنرها سنجیده می‌شود تا از عملکرد صحیح جلوبندی خودرو اطمینان حاصل گردد.
4. تست ترمز: عملکرد سیستم ترمز اصلی و ترمز دستی از نظر شتاب‌گیری و توقف بررسی می‌شود.
5. آزمون سیستم تعلیق: مقاومت و ثبات اجزای معلق و جلوبندی خودرو در شرایط فشار و ناهمواری‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
6. بررسی چراغ‌ها و سیستم برق: سلامت چراغ‌ها، شدت نور، زاویه تابش، و عملکرد سیستم روشنایی (از جمله نور بالا/پایین و چراغ‌های راهنما) کنترل می‌شود.
7. آزمون هم‌راستایی چرخ‌ها (Alignment): خودرو بر روی سطحی با فرمان مستقیم حرکت داده می‌شود؛ انحراف بیش از ۷ متر در هر کیلومتر، مردودی را به همراه دارد.
8. در خودروهای دوگانه‌سوز: علاوه‌بر مراحل فوق، بازرسی چشمی مخزن CNG صورت می‌گیرد و در صورت لزوم، آزمون هیدرواستاتیک انجام می‌شود.

نحوه تمدید معاینه فنی خودرو

در ایران، «تمدید معاینه فنی خودرو» به معنای اقدام به تکرار مراحل معاینه و دریافت گواهی معتبر پیش از انقضای موعد فعلی است. اگر معاینه فنی شما در حال نزدیک شدن به پایان است یا منقضی شده، باید برای تمدید آن فورا اقدام کنید—در غیر این صورت جریمه خواهید شد. مراحل تمدید معاینه فنی خودرو به شرح زیر است:‌

1. استعلام وضعیت فعلی

با مراجعه به سامانه‌هایی مثل ‌«سامانه سیمفا» (symfa.ir)، «قبضینو» یا «آیتول»، می‌توانید از اعتبار گواهی معاینه فنی خود مطلع شوید و تاریخ انقضا را ببینید. نیاز به ورود کد VIN یا پلاک دارد.

در صورت بروز مشکل یا ثبت شدن اشتباه اطلاعات، ممکن است با پیغام «هیچ اطلاعاتی ثبت نشده» مواجه شوید.

2. شرایط مناسب برای اقدام

بهتر است وقتی کمتر از یک ماه به پایان اعتبار گواهی باقی مانده، اقدام کنید.

اگر گواهی منقضی شده، باید هر چه سریع‌تر نسبت به تمدید آن اقدام کنید تا از جریمه، ممنوعیت رزرو طرح ترافیک یا حتی توقیف جلوگیری شود.

3. رزرو نوبت برای معاینه فنی ماشین

برای تسریع فرایند نوبت‌گیری معاینه فنی، می‌توانید وارد سایت تهران من (سامانه آنلاین نوبت‌دهی معاینه فنی) شوید یا اپلیکیشن آن را نصب کنید. این سامانه امکان انتخاب نزدیک‌ترین مراکز و ساعت مراجعه را برای متقاضیان فراهم می‌کند.

4. مدارک لازم برای معاینه فنی خودرو

برای معاینه فنی ماشین، اصل کارت یا سند خودرو، کارت ملی یا شناسنامه مالک و بیمه‌نامه معتبر الزامی هستند.

5. انجام آزمون‌ها در مراکز

آزمون‌های رایج شامل: بازرسی ظاهری، تست ترمز، بررسی کمک‌فنر و سیستم تعلیق، آلایندگی، بررسی چراغ‌ها و هم‌راستایی چرخ‌ها هستند.

6. دریافت گواهی تمدید

در صورت داشتن شرایط لازم، گواهی جدید صادر می‌شود که اعتبار آن بسته به نوع خودرو متفاوت است:

هزینه معاینه فنی خودرو در سال ۱۴۰۴

جدول زیر،‌ هزینه معاینه فنی وسایل نقلیه مختلف در سال ۱۴۰۴ را براساس مصوبه جدید نشان می‌دهد:

نوع ماشین	تعرفه سال ۱۴۰۴ (تومان)
خودروی سبک بنزین‌سوز	۲۶۵,۰۰۰
خودروی سبک دوگانه‌سوز
بازرسی چشمی خودروی سبک دوگانه‌سوز	۵۰,۰۰۰
خودروهای سنگین	۲۹۰,۰۰۰
موتورسیکلت	۳۵,۰۰۰

 

همچنین، قیمت معاینه فنی برتر سال ۱۴۰۴، ۲۷۵۰۰۰ تومان است. نسخه برتر به خودروهایی تعلق می‌گیرد که عملکرد بهتری در تست‌های آلایندگی دارند. مزایای آن نیز شامل موارد زیر می‌شود:

اگر خودرو در تست معاینه فنی رد شود و به آزمایش مجدد نیاز داشته باشد، مالک خودرو می‌تواند پس از رفع نقص، تا ۱۵ روز بعد از اولین مراجعه، دوباره اقدام کند. هزینه تست مجدد معاینه فنی، ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان است.

اگر ردشدن خودرو در تست به‌خاطر عیب‌های ظاهری (روشن‌نشدن چراغ و…) باشد، نیازی به پرداخت هزینه مجدد نیست. در این‌صورت، فقط کافی است که پس از رفع نقص، مجددا بازرسی چشمی انجام شود.

جریمه دیرکرد معاینه فنی؛ از چه تاریخی نداشتن معاینه فنی جریمه دارد؟

در صورت پایان اعتبار یا نداشتن گواهی معاینه فنی، هر روزی که خودرو در معابر تردد کند توسط دوربین یا پلیس ثبت می‌شود. مبلغ جریمه دیرکرد معاینه فنی خودرو در سال ۱۴۰۴حدود ۱۰۰ هزار تومان در روز است.

این جریمه فقط یک بار در هر ۲۴ ساعت ثبت می‌شود، حتی اگر خودرو چندین بار توسط دوربین شناسایی شود. در صورت تکرار تخلف، علاوه‌بر جریمه نقدی، امکان توقیف خودرو نیز وجود دارد!

خرید بیمه شخص ثالث بدون داشتن برگه معاینه فنی

در حال حاضر، خرید بیمه شخص ثالث نیازمند داشتن برگه معاینه فنی نیست. البته به گفته دبیر شورای عالی هماهنگی ترافیک کشور، بازنگری‌هایی در قوانین مربوط به این بیمه‌نامه صورت گرفته است تا معاینه فنی وارد روند صدور بیمه شخص ثالث شود.

معاینه فنی خودرو؛ کلید ایمنی، صرفه‌جویی و آرامش خیال رانندگان

در سال ۱۴۰۴ معاینه فنی خودرو بیش از هر زمان دیگری به یک الزام جدی تبدیل شده است؛ هزینه معاینه فنی برای خودروهای سبک ۲۶۵ هزار تومان، خودروهای سنگین ۲۹۰ هزار تومان و موتورسیکلت‌ها ۳۵ هزار تومان تعیین شده و نسخه برتر نیز با مبلغ ۲۷۵ هزار تومان ارائه می‌شود.

اعتبار گواهی برای خودروهای شخصی یک سال است، در حالی که تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها و خودروهای امدادی هر ۳ تا ۶ ماه یک‌بار باید تکرار کنند و خودروهای بالای ۲۰ سال ناچارند سالی سه مرتبه این فرآیند را انجام دهند. نداشتن برگه معتبر معاینه فنی، جریمه روزانه ۱۰۰ هزار تومانی و حتی توقیف خودرو را در پی دارد؛ بنابراین اگر می‌خواهید از هزینه‌های اضافی، جریمه‌های سنگین و خطرات احتمالی دور بمانید، تمدید به‌موقع معاینه فنی ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه‌حل است.

سوالات متداول