بیمه شخص ثالث چیست؟

بیمه شخص ثالث یک بیمه‌نامه اجباری و پرکاربردترین بیمه خودرو است. این بیمه‌نامه خسارت‌های جانی و مالی وارد شده به افراد ثالث در تصادفات رانندگی را جبران می‌کند. با داشتن بیمه شخص ثالث، مالک خودرو از پرداخت مستقیم هزینه‌های سنگین تصادفات معاف می‌شود. در این مقاله به این سوال مهم پاسخ می‌دهیم که «منظور از بیمه شخص ثالث چیست و چرا داشتن این بیمه‌نامه برای صاحبان وسایل نقلیه ضروری است». برای آشنایی با نحوه دریافت خسارت، فرانشیز بیمه شخص ثالث و اینکه بیمه شخص ثالث چه مواردی را پوشش می‌دهد، همراه ما باشید.

بیمه شخص ثالث خودرو چیست؟

در تعریف بیمه شخص ثالث آمده است که: «بیمه شخص ثالث نوعی بیمه اجباری برای همه وسایل نقلیه موتوری است که خسارت‌های جانی و مالی واردشده به افراد دیگر (غیر از راننده مقصر) را در حوادث رانندگی جبران می‌کند».

به بیان ساده اگر شما مقصر یک تصادف باشید، بیمه شخص ثالث به‌جای شما هزینه خسارت واردشده به افراد یا اموال آن‌ها را پرداخت می‌کند. به‌این‌ترتیب این بیمه‌نامه مانع از تحمیل بار مالی و حقوقی سنگین به شما خواهد شد.

دلیل نام‌گذاری بیمه ثالث چیست؟

در حوادث رانندگی سه طرف اصلی وجود دارند:

به همین دلیل به این نوع بیمه‌نامه، بیمه شخص ثالث می‌گویند؛ یعنی اگر شما مقصر تصادف بودید، هزینه خسارت‌های دیگران توسط بیمه پرداخت می‌شود و بار مالی و حقوقی سنگین بر دوش شما نخواهد افتاد.

شخص ثالث یعنی چه؟

حال که با معنی بیمه شخص ثالث آشنا شدیم باید به این سوال پاسخ دهیم که «شخص ثالث در بیمه کیست»؟

معنی شخص ثالث در این بیمه‌نامه هر فردی به‌جز راننده و مالک خودرو است که در حادثه آسیب ببیند؛ اعم از:

آیا بیمه شخص ثالث اجباری است؛ دلایل اجباری بودن بیمه ثالث

بله؛ بیمه شخص ثالث در ایران کاملا اجباری است. به این معنا که هیچ فردی اجازه ندارد بدون داشتن بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر رانندگی کند. دلایل اجباری بودن این بیمه‌نامه به شرح زیر است:

1. حمایت از حقوق آسیب‌دیدگان: اگر راننده مقصر در حادثه‌ای که خسارتی جانی یا مالی به دیگران وارد شود، توان مالی کافی نداشته باشد، زیان‌دیده نمی‌تواند حقی را مطالبه کند. بیمه شخص ثالث این خلا را پر کرده و از حقوق آسیب‌دیدگان محافظت می‌کند.
2. کاهش دعاوی قانونی و حقوقی: بدون بیمه شخص ثالث، تصادفات معمولا به دادگاه کشیده و منجر‌به صرف زمان، هزینه و استرس زیادی می‌شود. با داشتن بیمه شخص ثالث این مشکلات رفع خواهد شد و پرداخت خسارت به‌صورت مستقیم از طریق شرکت بیمه انجام می‌شود.
3. پیشگیری از زندانی شدن رانندگان: اگر راننده مقصر قادر به پرداخت دیه یا خسارت نباشد، ممکن است با عواقب قضایی مانند زندان مواجه شود. بیمه شخص ثالث این خطر را از بین می‌برد و از ایجاد مشکلات جدی حقوقی برای راننده جلوگیری می‌کند.
4. کاهش هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی: حادثه رانندگی فقط یک موضوع فردی نیست. هزینه‌های درمان، کاهش تولید، فشار بر سیستم قضایی و سایر هزینه‌های اقتصادی از تبعات منفی حوادث رانندگی هستند. بیمه شخص ثالث نقش موثری در کاهش این بار سنگین بر دوش دولت و جامعه دارد.
5. ساماندهی قانونی روشن: از منظر قانونی، ماده ۱۹ آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه اجباری تصریح می‌کند که رانندگی بدون داشتن بیمه‌نامه شخص ثالث ممنوع است. عدم رعایت این قانون منجر‌به توقیف خودرو و اعمال جریمه توسط پلیس راهنمایی و رانندگی می‌شود.

با استعلام از ازکی بیمه ماشین و وضعیت اعتبار آن را چک کنید تا از بروز هرگونه جلوگیری شود.

عواقب نداشتن بیمه شخص ثالث

راننده‌ای که تحت پوشش بیمه شخص ثالث نیست با مشکلات قانونی، مالی و حتی کیفری سنگینی ممکن است روبه‌رو شود. مهم‌ترین عواقب نداشتن بیمه شخص ثالث عبارتند از:

1. توقیف خودرو و انتقال به پارکینگ توسط پلیس
2. جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث به‌صورت روزانه و نقدی بابت دیرکرد تمدید
3. ممنوعیت انجام امور اداری خودرو (مانند تعویض پلاک و معامله)
4. مسئولیت کامل در پرداخت خسارت‌های مالی و جانی تصادف
5. پرداخت دیه در تصادفات منجر‌به جرح یا فوت و خطر زندان در صورت ناتوانی در پرداخت
6. عدم برخورداری از حمایت بیمه در پیگیری خسارت‌ها حتی در شرایطی که راننده مقصر نباشد

مزایای بیمه شخص ثالث چیست؟

مزایای بیمه شخص ثالث خودرو شامل مجموعه‌ای از حمایت‌ها و امکانات است که هم برای مالک خودرو و هم برای افراد ثالث اهمیت دارد:

بیمه شخص ثالث شامل چیست؟ آشنایی با 2 پوشش اصلی جانی و مالی

یکی دیگر از سوالات مهم درباره این بیمه‌نامه این است که بیمه شخص ثالث چه مواردی را پوشش می دهد. موارد تحت پوشش این بیمه‌نامه شامل 2 دسته اصلی زیر می‌شود:

1. پوشش خسارت‌های جانی (دیه، نقص عضو، هزینه درمان)
2. پوشش خسارت‌های مالی (خسارت به اموال شخص ثالث)

1. منظور از پوشش خسارت‌های جانی در بیمه شخص ثالث خودرو

پوشش خسارات جانی بیمه شخص ثالث خودرو همه آسیب‌های جسمی و بدنی که در یک تصادف به اشخاص ثالث (غیر از راننده مقصر) وارد می‌شود را جبران می‌کند. این خسارت‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

در بسیاری از بیمه‌نامه‌ها، سرنشینان خودروی مقصر (به جز راننده) نیز به‌عنوان شخص ثالث تلقی می‌شوند و از پوشش دیه برخوردارند.

سقف پوشش خسارت‌های جانی و محاسبه بیمه شخص ثالث به‌صورت سالانه و براساس نرخ دیه اعلام شده توسط قوه قضاییه در همان سال تعیین می‌شود.

2. پوشش خسارات مالی بیمه شخص ثالث خودرو

پوشش مالی بیمه شخص ثالث خودرو وظیفه دارد تا خسارت‌های وارد شده به اموال دیگران (اعم از خودرو، ساختمان، تجهیزات عمومی و خصوصی) را تحت پوشش قرار دهد. جزییات این پوشش شامل موارد زیر است:

شرکت بیمه فقط تا سقف تعهد مالی درج‌شده در بیمه‌نامه که معمولا از دیه کامل یک فرد در ماه‌های غیرحرام کمتر نیست، خسارت را پرداخت می‌کند. اگر خسارت بیشتر از سقف تعهد باشد، مابقی بر‌عهده راننده مقصر خواهد بود.

مالک خودرو می‌تواند با استعلام بیمه شخص ثالث در هنگام خرید و انتخاب پوشش مورد‌نیاز، میزان تعهد مالی بیمه‌نامه را انتخاب کند. انتخاب سقف بالاتر باعث می‌شود در تصادف‌های سنگین نیاز به پرداخت مبلغ اضافه از طرف خودتان نداشته باشید. حداقل تعهد مالی معمولا معادل حدود ۲.۵٪ دیه انسان کامل و سقف آن تا ۵۰٪ دیه قابل انتخاب است.

پوشش اختیاری «حوادث راننده» برای جبران خسارت‌های راننده مقصر

پوشش حوادث راننده یکی از پوشش‌های اختیاری بیمه شخص ثالث محسوب می‌شود که در برخی بیمه‌نامه‌ها اضافه شده است. این پوشش، خسارت‌های جانی وارد شده به راننده مقصر را جبران می‌کند و هدف آن حمایت از راننده مقصر حادثه در برابر خسارت‌های جانی است. شامل خسارت‌های مالی یا اموال نمی‌شود. جزییات پوشش «حوادث راننده» بیمه شخص ثالث عبارتند از:

توجه داشته باشید که پوشش حوادث راننده در بیمه شخص ثالث یک پوشش اختیاری است که به‌صورت جداگانه به بیمه‌نامه اضافه می‌شود. هزینه این پوشش بسته‌به میزان سقف پوشش و شرکت بیمه متفاوت است.

استثنائات بیمه شخص ثالث؛ مواردی که بیمه خسارت نمی‌دهد!

با اینکه بیمه شخص ثالث پوشش گسترده‌ای برای خسارت‌های جانی و مالی ارائه می‌دهد، اما موارد خاصی وجود دارد که شرکت بیمه در آن‌ها تعهدی مبنی بر پرداخت خسارت نخواهد داشت. مهم‌ترین استثنائات بیمه شخص ثالث شامل موارد زیر هستند:

برای پوشش برخی از استثنائات (مانند حوادث ناشی از جنگ یا بلایای طبیعی)، شرکت‌های بیمه الحاقیه‌هایی ارائه می‌دهند که با پرداخت حق بیمه اضافی می‌توان آن‌ها را فعال کرد.

نحوه دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث

دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث ممکن است برای بسیاری از رانندگان پیچیده به نظر برسد، اما با آگاهی از مراحل قانونی و مدارک لازم می‌توان این فرایند را سریع‌تر و بدون دردسر انجام داد. در ادامه همه مراحل دریافت خسارت را به‌صورت کامل و شفاف شرح خواهیم داد:

1. اعلام حادثه به پلیس و ثبت گزارش تصادف

2. اطلاع‌رسانی به شرکت بیمه

3. ارزیابی خسارت توسط کارشناس بیمه

4. ارائه مدارک لازم به شرکت بیمه

5. پرداخت خسارت توسط شرکت بیمه

جدول دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث

دریافت خسارت در سال قبل	جریمه خسارت مالی	جریمه خسارت جانی
یک بار خسارت	10 %	20 %
دوبار خسارت	20 %	40 %
سه‌بار خسارت	40 %	60 %
چهار بار خسارت	80 %	100 %

منظور از فرانشیز بیمه شخص ثالث چیست؟

فرانشیز بیمه به بخشی از خسارت گفته می‌شود که بر عهده خود بیمه‌گذار است و شرکت بیمه فقط مابقی هزینه را پرداخت می‌کند. به زبان ساده، فرانشیز یعنی سهمی از خسارت که شما باید شخصا پرداخت کنید.

فرانشیز معمولا برای پوشش خسارت‌های مالی خودرو به کار می‌رود و هدف آن کاهش حق بیمه برای بیمه‌گذار و تشویق به رانندگی محتاطانه است.

قبل از خرید بیمه شخص ثالث، حتما میزان فرانشیز و شرایط آن را بررسی کنید تا در صورت وقوع حادثه، از سوءتفاهم یا پرداخت اضافه جلوگیری شود.

نحوه تعیین درصد فرانشیز بیمه شخص ثالث برای رانندگان متخلف

در بیمه شخص ثالث، منظور از «رانندگان متخلف» کسانی هستند که تصادف حادثه‌ساز (منجر به جرح یا فوت) را به علت تخلفات رانندگی ایجاد کرده‌اند. طبق ماده ۱۴ قانون بیمه شخص ثالث، در چنین مواردی شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت به فرد زیان‌دیده می‌تواند فرانشیز (بخشی از خسارت) را از راننده مقصر دریافت کند.

نحوه تعیین درصد فرانشیز بیمه شخص ثالث برای رانندگان متخلف و کسورات قانونی به شرح زیر است:

مرتبه حادثه	درصد فرانشیز (از کل خسارت جانی و مالی)
بار اول	۲٫۵٪
بار دوم	۵٪
بار سوم و بیشتر	۱۰٪

این قانون با هدف تشویق رانندگان به رعایت قوانین و کاهش تصادفات ناشی از تخلفات رانندگی تصویب شده است.

عوامل تعیین‌کننده قیمت بیمه شخص ثالث و نحوه محاسبه حق بیمه

اصلی‌ترین فاکتورهای تعیین‌کننده قیمت بیمه شخص ثالث ۱۴۰۴ به شرح زیر هستند:

برای محاسبه دقیق قیمت بیمه شخص ثالث می‌توانید به صفحه این بیمه‌نامه در سایت ازکی بروید و با ورود پلاک خودرو و کد ملی صاحب پلاک در عرض چند دقیقه، حق بیمه شرکت‌های مختلف را مشاهده و با هم مقایسه کنید.

جدول نرخ بیمه شخص ثالث ۱۴۰۴

در سال ۱۴۰۴، نرخ بیمه شخص ثالث با افزایش ۳۶.۵ درصدی نسبت‌به سال گذشته همراه بوده است. جدول حق بیمه شخص ثالث ۱۴۰۴ با‌توجه‌به نوع وسیله نقلیه به شرح زیر است:

نوع خودرو	حق بیمه پایه (تومان)
خودروهای کمتر از ۴ سیلندر	۵,۶۳۶,۰۰۰
خودروهای پیکان، پراید و سپند	۶,۶۷۴,۷۰۰
خودروهای چهار سیلندر	۷,۸۴۵,۷۰۰
خودروهای بالای چهار سیلندر	۸,۷۸۱,۰۰۰
خودروهای اتوکار (۷ نفره)	۱۶,۱۶۲,۶۰۰
خودروهای اتوکار (۹ نفره)	۱۶,۶۲۹,۱۰۰
خودروهای اتوکار (ون ۱۰ نفره)	۱۶,۸۱۴,۳۰۰
خودروهای اتوکار (مینی‌بوس ۱۶ نفره)	۲۰,۶۷۳,۴۰۰
خودروهای اتوکار (اتوبوس ۲۷ نفره)	۳۱,۶۶۴,۱۰۰
خودروهای اتوکار (اتوبوس ۴۰ نفره)	۳۹,۸۳۹,۲۰۰

سال‌های عدم خسارت و تخفیف بیمه شخص ثالث

یکی از مهم‌ترین عواملی که روی کاهش هزینه بیمه شخص ثالث تاثیر می‌گذارد، تخفیف عدم خسارت است. این تخفیف به رانندگانی تعلق می‌گیرد که در طول سال‌های گذشته هیچ خسارتی از بیمه دریافت نکرده‌اند. هرچه تعداد سال‌های بدون خسارت بیشتر باشد، درصد تخفیف بالاتر می‌رود. این تخفیف به‌صورت پلکانی محاسبه می‌شود و به‌ازای هر سال عدم دریافت خسارت، درصد تخفیف بیمه‌نامه به شرح زیر خواهد بود:

سال‌های بدون خسارت	درصد تخفیف
۱ سال	۵٪
۲ سال	۱۰٪
۳ سال	۱۵٪
۴ سال	۲۰٪
۵ سال	۲۵٪
۶ سال	۳۰٪
۷ سال	۳۵٪
۸ سال	۴۰٪
۹ سال	۴۵٪
۱۰ سال	۵۰٪
۱۱ سال	۵۵٪
۱۲ سال	۶۰٪
۱۳ سال	۶۵٪
۱۴ سال و بیشتر	۷۰٪

این سیستم رانندگان را تشویق می‌کند که رانندگی ایمن‌تری داشته باشند تا هم حوادث و هم هزینه خرید بیمه شخص ثالث کاهش یابد.

اهمیت تمدید به‌موقع بیمه شخص ثالث؛ جلوگیری از جریمه دیرکرد و مشکلات حقوقی

تمدید بیمه شخص ثالث علاوه‌بر اینکه از نظر قانونی الزامی و اجباری است، از بروز مشکلات حقوقی و اعمال جریمه دیرکرد جلوگیری می‌کند. برای هر روز تاخیر در تمدید، مبلغی به‌عنوان جریمه محاسبه خواهد شد. این مبلغ به‌صورت روزانه محاسبه شده و به مبلغ حق بیمه سالانه افزوده می‌شود. سقف جریمه دیرکرد برابر با یک سال است؛ یعنی حتی اگر تاخیر بیش از یک سال باشد، جریمه بیشتر از ۳۶۵ روز محاسبه نمی‌شود.

بهترین زمان برای تمدید و جلوگیری از جریمه دیرکرد و عواقب نداشتن بیمه شخص ثالث، یک هفته قبل از پایان تاریخ اعتبار بیمه‌نامه است. در صورت تمدید زودهنگام احتمال اینکه تخفیف‌های بیشتری دریافت کنید نیز افزایش می‌یابد. در مدت زمانی‌که بیمه‌نامه قبلی و جدید همپوشانی دارند اگر حادثه رانندگی رخ دهد، از بیمه‌نامه قبلی استفاده می‌شود.

روش‌های انتقال بیمه شخص ثالث و تخفیف‌های آن

بسیاری از افراد به دلیل خرید یا فروش خودرو با این پرسش مواجه می‌شوند که «آیا امکان انتقال بیمه شخص ثالث و تخفیف‌های سال‌های گذشته وجود دارد یا خیر». اهمیت این موضوع در آن است که تخفیف‌های عدم خسارت، نتیجه سال‌ها رانندگی بدون حادثه هستند و ارزش مالی قابل‌توجهی دارند. اگر این تخفیف‌ها قابل انتقال باشند، هزینه بیمه را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهند و پاداشی برای رانندگی ایمن به حساب می‌آیند.

شرایط امکان انتقال تخفیف عدم خسارت بیمه شخص ثالث براساس قوانین بیمه‌ مرکزی ایران به شرح زیر است:

1. انتقال فقط به مالک خود: اگر بیمه‌گذار خودروی خود را بفروشد و خود نیز خودروی جدیدی خریداری کند، تخفیف‌های عدم‌خسارت را می‌تواند مشروط به مشابهت کاربری خودروها به همان خودرو منتقل کند.
2. انتقال به بستگان درجه‌یک: این تخفیف‌ها قابل انتقال به پدر، مادر، همسر یا فرزندان بالای ۱۸ سال هستند. امکان انتقال به دیگران مانند خواهر و برادر وجود ندارد.
3. لزوم یکی‌بودن کاربری خودروها: امکان انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث از خودروی سواری به کامیون یا موتورسیکلت وجود ندارد. گروه‌هایی مانند سواری، موتور، وانت و اتوبوس تفکیک شده‌اند و انتقال بیمه شخص ثالث فقط در همان گروه امکان‌پذیر است.

نکات انتقال تخفیف عدم خسارت بیمه شخص ثالث

تفاوت بیمه شخص ثالث با بیمه بدنه

اصلی‌ترین تفاوت بیمه شخص ثالث با بیمه بدنه در اجباری بودن و نوع پوشش‌هاست. بیمه شخص ثالث، بیمه‌ای اجباری است؛ اما بیمه بدنه یک بیمه‌نامه اختیاری محسوب می‌شود و اجباری برای تهیه آن وجود ندارد.

بیمه شخص ثالث مسئول جبران خسارات وارده به افراد یا اموال دیگران در حادثه است؛ در مقابل بیمه بدنه به جبران خسارات وارده به خودروی مالک می‌پردازد.

این دو بیمه‌نامه به‌عنوان مکمل یکدیگر عمل می‌کنند و برای حفاظت کامل از خودرو و راننده، تهیه هر دوی آن‌ها توصیه می‌شود. این ترکیب، امنیت مالی شما را در برابر انواع خطرات و حوادث رانندگی تضمین کرده و از بروز مشکلات مالی ناشی از تصادفات جلوگیری می‌کند.

ازکی؛ مطمئن‌ترین همراه برای خرید ارزان و سریع بیمه شخص ثالث

بیمه شخص ثالث، بیمه‌ای اجباری و حیاتی برای هر خودرو است که خسارات جانی و مالی وارده به اشخاص ثالث در تصادفات را جبران می‌کند؛ خرید بیمه شخص ثالث و تهیه به موقع آن از شما در برابر مشکلات مالی و حقوقی محافظت می‌کند و پیدا کردن راهی سریع و مطمئن برای تهیه آن، امنیت شما و خودرویتان را تضمین خواهد کرد.

پلتفرم آنلاین و جامع ازکی، امکان مقایسه شرکت‌های بیمه، انتخاب بهترین قیمت و خرید سریع بیمه‌نامه را برایتان فراهم می‌کند. با چند کلیک ساده می‌توانید بیمه شخص ثالث خودرو خود را با مناسب‌ترین نرخ و با همه پوشش‌های لازم تهیه کنید. علاوه‌بر راحتی و سرعت، ازکی به شما این امکان را می‌دهد که تخفیف‌ها و شرایط ویژه هر شرکت بیمه را مشاهده کرده و بهترین گزینه را انتخاب کنید. با استفاده از خدمات ازکی خیالتان از بابت اعتبار بیمه‌نامه و پوشش‌های قانونی کاملا راحت خواهد بود. همین امروز بیمه شخص ثالث خود را از طریق ازکی تمدید یا خریداری کرده و رانندگی ایمن و مطمئن را تجربه کنید.

سوالات متداول